Page 7 - Bí Mật Toán Học
P. 7
Bạn có biết nguồn gốc của cách đếm không?
Bạn có biết cách đếm 1, 2, 3.... như chúng ta hiện nay ra đòi như thế
nào không? Nó ra đòi từ khi nào? Bỏi vì thời kỳ nó ra đòi đã rất lâu rồi,
nên cơ bản không có cách nào khảo chúng chính xác được. Thế nhưng có
một điểm có thể khẳng định, đó là: khái niệm về cách đếm và phương
pháp đếm số đã ra đời và phát triển từ trước khi chữ viết ra đời. Các nhà
khảo cổ đã chứng minh rằng, tù 5 vạn năm trước, con ngưòi đã sử dụng
một số phưong pháp đếm để thực hiện cách đếm số.
Con người ở thòi kỳ nguyên thuỷ, hàng ngày phải đi săn bắn Vcà híái
lượm những quả dại để duy trì sự sinh tồn. Có khi họ thu hoạch đưẹx: rất
nhiều sau mỗi lẳn như vậy, thế nhưng nhiều khi cũng tay không trớ vồ,
thực phẩm mang về khi ăn không hết, khi lại không đủ no. Những thay
đổi về số và lượng như vậy trong cuộc sống khiến cho con người dần dtần
sản sinh ý thức về sự đếm. Họ muốn hiểu được sự khác biệt giữa "có" Vcà
"không", giữa "nlaiều" và "ít” và sự khác biệt giữa "một" và "nhiều". Hon
nữa cùng với sự phát triển của xã hội, phương pháp đếm giản đơn cũng
không thể không ra đòi, ví dụ một bộ lạc muốn biết họ có bao nhiêu
thành viên, hoặc có bao nhiêu kẻ thù, ngay cả một cá nhân cũng muốn
biết số dê trong chuồng có đủ hay thiếu...
Vậy con ngưòi của các dân tộc, các khu vực khác nhau đếm như thè
nào? Khảo cổ học cho thấy, con ngưòi khi đếm, mặc dù không hề có liên
hệ vói nhau nhưng người ta đều dùng phương pháp "đối ứng một - một".
Ví dụ, người Anh Điêng ở châu Mỹ tính số lượng kẻ thù họ giết đưcx:
bằng cách thu thập tùng cái đầu của kẻ bị giết; người nguyên thuỷ ớ châu
Phi đếm số lượng thú họ săn được bằng cách đếm số răng thú mà họ tích
luỹ được; có thiếu nữ ở những bộ lạc thì quen đeo thêm những chiếc
vòng đồng trẽn cổ để tính tuổi mình. Các phương pháp này đều là dùng
cái nọ để đếm cái kia "đối ứng một - một".
Cùng vói nhu cầu giao lưu của xã hội, đã xuất hiện hiện tượng dùng
ngôn ngữ để biểu đạt số lượng nhất định, người ta dùng ký hiệu để ghi
lại kết quả tính toán, gọi là ghi số. Hơn 3000 năm trước vào thòi Thươrig