Page 517 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

độ ứng xử của anh với những người khác hay với
những tín điều của anh. Chính vì vậy mà không
một xã hội náo lại không quan tâm tới nhân cách.
Bởi vì trong mọi xã hội con người đều phải có thái
độ của mình đối với chính trị, phong tục tập quán,
tôn giáo, xã hội. Lại có một điểm nữa làm thành
cái minh triết chung cho mọi xã hội. Đó là bất chấp
xã hội, cái được đánh giá cao trong nhân cách anh
là: anh có nghĩ đến hạnh phúc người khác hay không,
anh có sống cho người khác hay chỉ biết đến anh?
Nói trắng ra, Mác cũng như mọi người cộng sản
phương Tây đều là những người cá nhân luận. Mác
lôi cuốn loài người chính vì cái cá nhân luận chân
chính của ông chứ không phải là vì cái tổng thể
luận mà ông không thể nào biết đến. Neu ta trình
bày con người cộng sản Việt Nam có ý thức cá nhân,
tiêu biểu cho một cá nhân luận mới, rất cẩn thiết
cho mọi xã hội thì con người ấy sẽ lôi cuốn thế giới.
Còn nếu ta trình bày anh ta thành một con người
tổng thể luận thì dù cho anh ta có hy sinh anh
dũng đến mấy cũng chẳng lôi cuốn được thế gipi.
Thế giới sẽ tưởng lầm anh ta với người vợ trẻ Ân
Độ lao mình trong lửa chết theo chồng để tuân thủ
tập tục. Một anh chàng Lôi Phong của Trung Quốc
dù cho Trung Quốc có ca ngợi đến đâu cũng chẳng
lay động được người phương Tây vì anh ta được giới
thiệu một cách tổng thể luận. Tôi sợ là có nhiều
nhà phê bình Việt Nam thiên về tổng thể luận. Tôi
sợ trong khẩu hiệu "tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân"
có cái gì của tổng thể luận.

519