Page 386 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

thể để cho ai chiếm lấy nó được. Tổ quốc đối với
người Mĩ lá nơi nào sống kiếm ăn tốt. Còn người
châu Âu trước kia là nông nô, không có tổ quốc của
riêng họ. Họ thuộc lãnh chúa náy, lãnh chúa nọ,
nhập váo nước này nước nọ là tùy theo sở thích của
các vua chúa. Trái lại, Tổ quốc Việt Nam là sở hữu
của nhân dân Việt Nam, cái vật họ kéo lên từ biển
cả, và phải đấu tranh giữ nó hết năm này sang
tháng khác, chống hạn, chống úng, chống lụt cho
đến ngày nay. Các làng không phải là nơi cứ đến
là có đất, mà là nơi phải chiến đấu không ngừng
chống thiên nhiên để có được miếng ăn.
Nghề trồng lúa nước bắt con người phải chủ
động. Loại cây này đòi hỏi một lượng nước lớn mà
thiên nhiên không thể cung cấp theo đúng chu kỳ,
sinh hoạt của cây lúa. Họ phải tát nước khi thiếu
nước và tháo nước khi thừa nước. Đe làm hai việc
này, phải có một đơn vị cao hơn gia đình mới điều
hòa được quyền lợi vì dù tát hay tháo, nước có thể
chảy qua ruộng tôi khi tôi không cần. Do đó, nảy
sinh tinh thần đoàn kết tương trợ giữa những người
cùng làng, rồi tinh thần này được củng cố thêm bởi
ván hóa, phong tục, thờ cúng. Con người trong làng
được hưởng ruộng công của làng, được bàn việc làng.
Họ có diện mạo và thân phận không phải như người
nông nô tồn tại đơn thuần là dựa váo sở thích của
lãnh chúa. Lại phải đắp đê cho toàn bộ sông Hồng,
một công việc đòi hỏi một chính quyền thống nhất
và duy nhất. Người ta đã tìm được những ngôi mộ
thời Đông Sơn trên nền đê sông Hồng. Việc chống

388