Page 69 - AllbertEstens

cho những biến nào đó còn chưa biết cần được xét đến để có được

một sự mô tả đầy đủ về thê giối vi mô, các biến như vậy gọi là

tham sô ẩn.

4

Bohr đã lập tức bác bỏ lập luận trên bằng cách hỏi lại các

tác giả của nó về định nghĩa "thực tại" và "đầy đủ" và nhấn

m ạnh rằng "đo" cần được hiểu là bao hàm cả hệ vi mô cũng như

toàn bộ thiết bị đo. Cuộc tran h cãi này gần 50 năm sau mới có

được một chút ánh sáng khi thí nghiệm tưởng tượng của

Einstein và các cộng sự được thực hiện trên thực tế nhờ những

tiến bộ mới của công nghệ.

Trong năm 1935, Schrödinger cũng đã đưa ra một thí

nghiệm tưởng tượng cho phép liên kết các quá trình trong thế

giới vi mô l à các hạt nhân phân rã tự phát vối một vật thể vĩ mô

là một con mèo và như vậy cho thấy nguyên lý chồng chập cũng

được áp dụng cho vật thể này với các hậu quả hoàn toàn phi lý:

con mèo của Schrödinger ở trong trạng thái vừa là sống vừa là

chết! (Vấn đề này chúng tôi sẽ trình bày kỹ hơn trong bài "Giải

thích cơ học lượng tử..." ở dưới).

Nhưng thời gian trôi đi mà vẫn không một ai có thể tìm ra

một cách giải thích nào khác "dễ chịu hơn" và cộng đồng nghiên

cứu đã dần dần trở nên quen thuộc với cách giải thích đó.

Mặc dầu vậy, đốì với Einstein, cái "tiếng nói bên trong" ấy

vẫn không ngừng làm cho ông phải suy tư. Trong gần ba chục

năm còn lại của cuộc đời, ông đã cô" gắng đi tìm một lý thuyết

mối (lý thuyết trường thống nhất) thay cho lý thuyết lượng tử,

nhưng ông đã ra đi không thành công. Cùng với N. Rosen, ông

đã tìm mọi cách để suy ra cấu trúc hạt của vật chất từ sự kết

hợp trường điện từ với hấp dẫn. Hai ông đã tạo ra những yếu tô"

toán học gọi là "cầu Einstein - Rosen", xem chúng là những hạt

cơ bản. Nhưng để giải thích sự đồng nhất về khôi lượng của các

hạt thì cần phải nghiên cứu "bài toán nhiều cầu". Và ông đã

67