Page 229 - AllbertEstens

chăng hạn như lực ly tâm. Sự phát triển của Mô hình Chuẩn

được dẫn dắt bỏi một nguyên lý gọi là đốì xứng cỡ (gauge) - sự

tổng quát hóa một tính chất đã biết của điện học, ở đây cái quan

trọng không phải là điện thê mà là hiệu điện thế.

Nhưng hiện chúng ta chưa phát hiện ra nguyên lý cơ bản

nào của lý thuyêt M. Những phép gần đúng khác nhau của lý

thuyêt này nhìn giống như các lý- thuyết dây hay các lý thuyết

trường trong các không - thời gian với các sô' chiều khác nhau,

nhưng có vẻ như lý thuyết cơ bản sẽ hoàn toàn không được phát

biểu trong không - thời gian. Các lý thuyết trường lượng tử bị

ràng buộc rất mạnh bởi những nguyên lý có liên quan tới bản

chất của không - thời gian bốn chiều được liên kết chặt chẽ

trong lý thuyết tương đốỉ hẹp. Vậy thì làm thế nào chúng ta có

thể có được những ý tưởng cần thiết để xây dựng một lý thuyết

thực sự cơ bản khi mà lý thuyết này cần phải mô tả một thế giới

mà tất cả những trực giác được rút ra từ đòi sống trong không -

thời gian không còn áp dụng được nữa ?

Một trở ngại nữa, đó là cho dù ta cỏ xây dựng được một lý

thuyết cơ bản, thì chúng ta có thể vẫn không biết làm thế nào

9
dùng nó để đưa ra các tiên đoán nhằm khẳng định tính đúng

đắn của nó. Đa sô" các tiên đoán thành công của Mô hình Chuẩn

đều dựa trên một phương pháp tính toán là lý thuyết nhiễu

loạn. Trong cơ học lượng tử, tốc độ xảy ra các quá trình vật lý

đều được cho bởi tổng lấy theo tất cả các dãy khả dĩ của các bước

trung gian mà theo đó quá trình xảy ra. Khi dùng lý thuyết

nhiễu loạn, người ta xét trước hết các bưóc trung gian đơn giản

nhất, sau đó đến các bước trung gian đơn giản tiếp theo và cứ

tiếp tục như vậy. Phương pháp này chỉ mang lại kết quả nếu

như các bước trung gian có độ phức tạp tăng dần lại cho những

đóng góp có độ lớn giảm dần và điều này thường xảy ra khi các

lực có liên quan là đủ yếu. Đôi khi một lý thuyết với các lực rất

227