Page 181 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 181
Do có nhiều công lao trong kháng chiến, năm 1428, Lê Sát
được phong Suy trung Tán trị Hiệp trung mưu Quốc công thần
Nhập nội kiểm hiệu Tư khâu, Bình chương quân quôc trọng sự.
Tháng 5 năm 1429, triều đình ban biển ngạch công thần cho 93 người,
Lê Sát đứng hàng thứ nhì của bậc 1 (chỉ đứng sau Lê Vấn), tưốc
Huyện Thượng hầu. Ông thực sự là một trong những vị tướng tài
ba, mưu lược, bậc trí dũng song toàn có nhiều đóng góp quan trọng
vào thắng lợi vĩ đại của sự nghiệp giải phóng đất nước thời kỳ này.
Nguyễn Lý
Nguyễn Lý là danh tướng khởi nghĩa Lam Sơn, quê ở thôn
Dao Xá, huyện Thụy Nguyên (nay là xã Xuân Lam, huyện Thọ
Xuân, tỉnh Thanh Hóa). Ông đến với khởi nghĩa Lam Sơn từ buổi
đầu chuẩn bị gian khổ. Năm 1416, ông có mặt tại Lũng Nhai cùng
Lê Lợi và 17 người khác làm lễ thề kết nghĩa anh em, nguyện một
lòng đánh giặc cứu nước, được Lê Lợi giao giữ chức Thứ thủ trong
vệ kỵ binh, thuộc quân Thiết đột, Đầu năm 1418, do tương quan
lực lượng quá chênh lệch, sau một sô' trận cầm cự, Lê Lợi buộc phải
rút về Mường Một, sau đó rút lên núi Chí Linh (Linh Sơn), rồi lên
đóng ở Lạc Thủy. Phán đoán thê nào quân Minh cũng đuổi theo,
Lê Lợi và bộ chỉ huy Lam Sơn quyết định tổ chức một trận phục
kích lợi hại ngay tại Lạc Thủy. Nguyễn Lý cùng các tưỏng Lê
Thạch, Đinh Bồ, Lê Ngân, Trương Lôi... được giao chỉ huy trận
đánh quan trọng này. Ngày 18 tháng 5 năm 1418, địch hùng hổ
tiến vào Lạc Thủy và lọt vào trận địa mai phục của ta. Từ các vị trí
mai phục, Nguyễn Lý và các tướng dẫn quân xông vào đánh, “chém
được hơn 3.000 thủ cấp, thu được hàng ngàn quân tư, khí giới”1.
Cuối năm 1420, Nguyễn Lý và nghĩa quân lại lập thêm chiến
công vang dội khi đánh bại cuộc càn quét lớn của địch lên vùng căn
cứ của nghĩa quân ở sách Mường Thôi. Bấy giờ, được tên Đồng tri
1. Viện Khoa học xã hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.II,
tr. 241.
183
