Page 176 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 176
pháo hiệu để báo cho đạo quân kia tiến thật gấp. Trên cơ sở phán
đoán đúng âm mưu địch và biết rõ kê hoạch, cả tín hiệu tấn công
của địch qua lời khai của tù binh, Lý Triện và Đinh Lễ quyết định
“tương kế tựu k ế ’, cho quân rút khỏi Cao Bộ và bô' trí một trận mai
phục quy mò lớn tại Tốt Động - Chúc Động, chỉ để lại một bộ phận
nhỏ ở Cao Bộ làm nhiệm vụ nhử cánh chính binh của Vương Thông
vào trận địa.
Ngày 7 tháng 11 năm 1426, khi cánh quân của Vương Thông
mới tiến đến Tô't Động, nghĩa quân liền nổ pháo hiệu lừa địch.
Vương Thông trúng kê bèn ra lệnh cho quân tiến ào ạt vào Cao Bộ.
Khi toàn bộ cánh chính binh này lọt vào trận địa mai phục, quân
ta nhất tề xông ra tiêu diệt. BỊ tiến công bất ngò từ nhiêu phía, lại
mắc kẹt giữa cánh đồng lầy lội, hàng ngũ quân Minh rối loạn, mất
hết sức chiến đâu, xô đẩy nhau tháo chạy. Tổng binh Vương Thông
bị thương, Tham tán quân vụ Trần Hiệp bị giết tại trận, hàng vạn
quân Minh bị tiêu diệt. Giặc hoảng hốt rút về Chúc Động, nhưng
bị quân mai phục của ta ỏ đây chặn đánh, bị giết và bị bắt hàng
vạn tên. Đánh giá tài năng và sự phối hợp tác chiến tuyệt vời giữa
các tướng, đặc biệt là trong trận Tốt Động - Chúc Động, Lê Quý
Đôn đã viết: Lúc bấy giờ (Trịnh) Khả, (Phạm) Văn xảo, (Lý) Triện
và (Đinh) Lễ, đều là danh tướng một thời, đồng tâm hiệp lực, khi
thì bí mật bất ngờ, khi thì đưòng đường chính chính, ứng biến vô
cùng mà đánh giặc, thừa cơ tùy tiện: nhanh như cắt nhào, mạnh
như tên bán, vì thế hễ đánh là được1.
Tháng 2 năm 1427, khi Lê Lợi dời đại bản doanh về bến Bồ Đề
(Gia Lâm, Hà Nội), đốì diện với thành Đông Quan để trực tiếp chỉ
huy việc vây hãm thành Đông Quan, Lý Triện được giao nhiệm vụ
đem quân đóng ỏ phía cửa ngõ xung yểu nhâ't. Ngày 4 tháng 3 năm
1427, quân Minh do Phương Chính chỉ huy bết ngờ ra tập kích trại
quân của Lý Triện và Đỗ Bí ở Cảo Động. Nghĩa quân chiến đấu
1. Xem Lê Quý Đón: Toàn tập, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, t.III.
178