Page 10 - Việt Sử Kỷ Yếu

Lạc là giống chim án tôm cá, to con, mỏ dài, chân cao, sải
cánh rộng, có thói quen di trú, cùng họ vội giang, sếu, cò. Có tiếng
kêu cạc, lạc nên gọi là chim lạc.
Thòi đại xa xưa, khoảng hai ngàn năm trước công nguyên, ở
vùng đồng lầy lưu vực sông Âu, tỉnh Triết Giang bên Trung Quốc
ngày nay, cư dân là người Việt tộc có gốc gác Mônggôlôít lai Miến
Tạng sinh sông, hành nghề đánh cá. Cũng có săn bắn chim muông
và trồng trọt hoa màu ít nhiều. Thức ăn chính thì ngoài tôm cá có
trứng chim lạc. Nơi đây quần tụ vô vàn giốhg chim này. Chúng đẻ
trứng vung vãi khắp bò nước. Đòi sống của con người eo hẹp,
chẳng có chi trù phú mấy.
Đàn chim hàng năm, cứ đến mùa đông, có gió bắc thì bay đi
hết về phương nam. Người ở lại phải chịu rét mưốt, lại thiếu thốn
lương thực, tôm cá ít, trứng chim không còn, phải đào củ, hái rau
rừng ăn tạm. Đến khi có gió nam, đàn chim lũ lượt bay về, béo tốt,
lại đẻ nhiều trứng. Năm nào cũng như thế mãi. Hành động của
chim ảnh hưởng đến con người. Chúng bay đi, hết mùa rét lại trở
về, mạnh mẽ hơn trước. Thế thì nơi chúng đến phải là miền trù
phú, có đầy rẫy lương thực nuôi sống con người và động vật.
Không lẽ cứ ở nơi nghèo nàn này mà chịu đói rét mãi, chi bằng
theo hướng đi của chim lạc, tìm nơi đất lành, may ra có khấm khá
hơn. Có những trai tráng hăng hái đi xa tìm nơi dễ làm ăn sinh
sốhg. Công cuộc buổi đầu ra đi thăm dò được tổ chức với các con
thuyền độc mộc vượt biển, theo luồng gió bắc và hướng đi của
chim lạc, xuôi xuống miền nam. Các đọàn di cư thám hiểm đi đến
vịnh Bắc Kỳ khi ấy còn ăn sâu vào đất liền đổ bộ vào lưu vực sông
Hồng và sông Mã, thấy ở đây mọi sự đều tốt đẹp, còn hơn cả
những điều từ trước vẫn hằng trông đợi. Cây CỐI tốt tươi. Hươu,
nai, hoẵng, lợn, gà rừng rất nhiều. Hồ, đầm lại đầy rẫy tôm cá.
Đất lại màu mỡ, mầm khoai sọ bỏ xuốhg thì chỉ vài tháng đã thu
đưỢc chùm củ hàng ôm. Người bản địa thưa thớt và lạc hậu, còn
dùng đồ đá, chưa biết đến kim khí. Do không có sự va chạm quyền
lợi nên không có những vụ xua đuổi đánh giết nhau giữa thổ dân
và dân di cư đến lập nghiệp. Tất cả hứa hẹn đời sốhg ấm no.
Rất sung sướng khi tìm được đất mới tốt lành, di dân liền
khai thác vùng Giao Chỉ bấy giò còn gần như hoang dã. Sốhg
chung hoà bình vối người bản địa, chỉ bảo cho họ những cách săn
thú rừng, đánh bẫy chim, bắt tôm khéo léo hơn những cách làm
ăn của họ trước kia. Đến khi có gió nam, nhiều người trở vê' đất cũ,
10