Page 348 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 348
dối để có nhiều tín đồ; ai theo thì theo, khòns thì thôi. Và chùa chiền,
tượn» Phật, nshi thức cúim lẻ, người truyền giáo cũng không hề bắt dàn
theo dúns như ở chính quốc. Phật giáo trở thành Phật giáo Việt Nam.
47. Sĩ Nhiếp
Họ Sĩ cai trị Giao Châu vào thời loạn Tam Quốc, lại đúng vào hồi
Khu Liên giết huyện lệnh nhà Hán rồi tự ý cát cứ riêng một khoang đất
mà sáng lập ra nước Lâm Âp. Họ Sĩ dùng chính sách văn trị để dược lòng
dân. Bất cứ viên quan thái thiì Iicào trong hoàn canh ấy cũng phải khôn mà
làm y như Sĩ Nhiếp vậy.
48. Công biến chế ra chữ Nôm
Còng của Sĩ Nhiếp Vcà các nhà nho Trung Hoa và Giao Châu là cái công
lón để giữ cho tiếng nói của ta, không vì học chữ Tàu mà mất dược nữa.
49. Ngô Tôn Quyển
Họ Ngô đã lầm mà cho người sang thay họ Sĩ làm thái thú. Những
người nàv lại đã hèn hạ dùng mưu mẹo lừa bắt các em và con Sĩ Nhiếp
nên dàn chống lại. Khi Bà Triệu nổi lên cũng bị thua, dân đành chịu,
nhưng đĩi tiết hận ra những lời ca dao tục ngữ nay đọc thấy có chứa đựng
một tinh thần bài Ngô. Niềm uất hận sâu dậm đến đỗi lừ đấy những người
Tàu dù dưới triều chính nào, cũng đều được gọi là Ngô để bài xích cá.
50. Người Lâm Ấp
Người Lâm Ấp theo dạo Bà La Môn thờ thần ọiva. Họ hung hãn,
hiếu chiến, Vcà kỳ thị chủng tộc lại dến trỗ trên hán đảo Trung Ân nên chí
được một vùng đất nghèo ở miền Trung. Suốt 200 năm, họ đã vùng vẫy
dể cô' tiến ra Bác, vì vương quốc Phù Nam ở phía Nam dương cường thịnh
không dám dòm ngó tới. Vì vậy mà Giao Châu bị dưới chế độ quán đội
chiếm đóng của Trung Quốc, vừa để ngăn ngừa Lâm Âp, vừa để đối phó
với người ban xứ.
51. Guồng máy thương mại thực dân
Guồng máy của người Trung Hoa, có quan lại, quân đội, thương
gia. và đỏng đảo dân nghèo theo các nhà cai trị đến thuộc quốc đã hiít hết
sinh lực của dân chúng Lạc Việt bằng một số những cái miệng thật lớn và
muôn vàn cái miệng nhỏ. Những mối lợi mà cất trên nha ra thì cấp dưới
lại hút thêm một lần nữa, cho đến xác xơ thành rác rưởi thì lại có những
cái miệng nhỏ hơn híit thèm một lần nữa.
361
