Page 156 - Việt NamVăn Minh Sử

Cách điệu kiên Irúc nhà Ire như Ihế là cách điệu oiáii dị đến tột cùng
đc sốim hoà hựp với cánh vật iliicn nhiên (V xuim quanh nliưng vẫn giữ
dtrợc vc trang trọng chỗ nào cần trang trọng nhát.

Q l AN NIỆM KIẾN TRÚC NHẢ ơ VẢ LỂ t h ỏ i SỐNC
'ĩy lệ giũa chiều dài. chiều rộng và chicLi cao của nhà cũng như của
cửa. bực thềm, nén nhà là tỷ lệ do nhiều dời kinh nghiộm làm Vcà nhìn
ngam quen inăt nen trớ thành cổ diển. Đổ sau đó, khi có gỗ nhiéu. có

phưong tiện làm nhà gạch, mái ngói, người la cũng vẫn giữ tỷ lệ cổ diên
ẩy. Tỷ lệ ấy, Nguyền Bạt Tuy dã tìm thấy trong bcài NlìữnỊ> kiến nhà cô à
QuàIIí’ Trị như sau;
Nói riêng về nhà rường là loại dưực nhiồu người ưa Icàm vì trông cổ bé
thê. nhà gỗ thường làm theo ba kích thước, căn cứ vào chiéu dài của trống,
tinh biìng ihưức mộc (llh = 0.4m ) từ tim cột này tới lim cột kia. hay vào
chiều cao của cột nhất, tính từdá tíing lên dốn trốc cột (tức là dầu cột).
Nhà l)a hai: Có trêng dài 3 th 2, thì cột cao 8 th 6, nên còn gọi là
nhà tám sáu.

Nhà ba bay: Có trống dài 3 ih 7. thì cột cao 9 ih 1, nên còn gọi là
nhà chín mốt.
Nha bòn liai: Có tiững dài 4 th 2. thì cột cao 10 th .3.
Hai con sỏ ấy liên hệ với nhau như vậy, de làm gốc cho sự liên hệ
cua các bộ phận khác trong nhà, người thợ mộc chi thuộc lòng rồi do cát
gỗ. dù nhà lớn hay nhỏ di, ciỉng vần giữ dều một điệu kiến trúc. Dưứi dây

là một vì báng tre để so với một vì nhà bằng gỗ. với cách xếp dặt vào
mộng, cho thày là nhà gỗ đã thoát thai lừ nhà tre ra.
Đicu dáng lưu ý là cứa chính cúa nhà cũng như cửa nách vào hai
gian bèn, chi cao chừng l,3m dến l,5m, nhưng người di không phái cúi,
vì cửa ấy dạt IrcMi ngạch cửa cao khỏi dáu gối. Ây cũng là vì nó bằng tre,
không thê cổ khung tre cao lới 2m, mà không sợ oằn. Cả cái lối lổng cửa
vào cối xoay ở bạo cửa và ngạch cửa dê’ mở ra đóng Vtào. mà không cổ
ban lề, cùng khi cần mở thì cửa mang từng cánh ra dùng vào việc khác,
cũng la gốc ỏ' cái cứa bãng tre nữa.

Không rõ ngay từ hổi dầu này dã có những tin tương dê’ kiêng cữ về
cái dòn dông chưa?
164