Page 224 - Các Tổng Tư Lệnh Chiến Trường Nhật Pháp Trong Cuộc Chiến Tranh Xâm Lược Việt Nam
P. 224
230 VỀ CÁC TỔNG Tư LỆNH, Tư LỆNH CHIẾN TRƯỜNG...
Năm mươi năm sau ngày ông qua đời (11-1-1952 - 11-1-2002),
lễ tưởng niệm ông lại được tổ chức trọng thể tại Hetel National
des Invalides de Paris - kỳ công kiến trúc với nhà tròn cao hơn
lOOm do vua Louis XIV tạo dimg, chính giữa là mộ chôn câl
Napoléon bằng hồng cương thạch do Nga hoàng Nicolas tặng,
đang đưỢc sử dụng làm bảo tàng nhà binh - và tại Mouilleron-
en-Pareds, quê hương ông, nơi chôn cât thi hài hai bố con ông
với sự hiện diện của nguyên thủ quốc gia, các tướng lĩnh và
đông đảo cựu chiến binh các thời kỳ 1914 - 1918, 1939 - 1940,
1944 - 1945. Người ta đã tổ chức diễu binh, rước cờ và gậy
thống chế. Tràn ngập những cờ là cờ, có đến 750 lá cờ xanh -
trắng - đỏ, tượng trưng cho tự do, bình đẳng, bác ái; người ta
đặt hoa tại Porte Dauphine, đốt lửa vĩnh cửu ở Arc de
Triomphe de retoile.
Xúc động quá! Long trọng quá!
Nhật lệnh số 1 ngày 11-1-1952 của Bộ trưỏng Quốc phòng
Pháp Georges Bidault tuyên dương ông là anh hùng, là vĩ nhân,
là người chiến thắng! Sĩ quan, binh sĩ dưới quyền ông gọi ông là
thủ lĩnh {grand chef), là cha. Trước nhà ông ở Mouilleron-en-
Pareds, người ta gắn tấm biển lớn ghi các chức tước của ông với
dòng chữ “II sauva le Tonkirì' (tạm dịch là Cứu tinh xứ Bắc Kỳ).
Tên ông được đặt cho một đường phố" ở Hà Nội thời Pháp
chiếm đóng.
Vinh quang, gâ"p mẩy mươi lần vinh quang!