Page 31 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

IMguyén Thanh Tuân

không khí...) và các dạng sinh vật, kể cả con người; b) thế
giói thiên nhiên thứ hai - thiên nhiên có sự tác động của
con người và do con người tạo ra một bản sao từ thiên
nhiên thứ nhất để làm thành một thế giối mới (nhà ở, kết

cấu hạ tầng nông thôn, đô thị, cây trồng, vật nuôi...).
Thiên nhiên thứ hai này, kể cả con người, là một bộ phận,
hơn nữa là một bộ phận đặc thù của tự nhiên hay của
thiên nhiên thứ nhâV^\ Thiên nhiên thứ hai bao gồm cả

môi trường xã hội và môi trường ván hóa, vì đều là môi
trường mà con người đã thích nghi và biến đổi.
Môi trường xã hội là môi trường của các môi quan hệ

và tác động qua lại giữa người và người. Xã hội, theo
C.Mác "cho dù nó có hình thức gì đi nữa - là cái gì? Đều là
sản phẩm của sự tác động qua lại giữa những con
ngưòi"‘^\ Từ các môl quan hệ và tác động này, đã hình
thành cơ sở hạ tầng của xã hội, trước tiên và cơ bản là

phương thức sản xuất của xã hội và tương ứng vói nó là cơ
cấu xã hội - giai cấp. Cùng với việc sáng tạo ra những giá
trị vật chất kinh tế, con người cũng sáng tạo ra. các giá trị
xã hội khác. Các giá trị này là cơ sở và định hưóng cơ bản
cho việc phát triển các quan hệ xã hội và các mối tác động

Nguyễn Việt Chức, chủ biên, Văn hóa ímg xử của người Hà Nội với môi trường
thiên nhiên, Viện văn hóa và Nxb Văn hóa - Thông tin, Hà Nội. 2002, tr.13-14.
C.Mác và Plĩ.Ănghen, Toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia. Hà Nội, 1996,
T.27, tr.657.