Page 30 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

Z )ă n £ ó a ứ n ỹ x ứ U i ệ i O G im £ ì ệ n n a ^

xử. Luân lý, đạo đức đồng thòi cũng trở thành giá trị hay
chuẩn mực gốc và tương đốì độc lập bên cạnh giá trị hay
chuẩn mực khoa học, luật pháp, thẩm mỹ v.v... Rôt cuộc

các khuôn mẫu ứng xử và văn hóa ứng xử Việt Nam cho
đến nay vẫn có thuộc tính đạo đức sâu sắc.

Sau nữa, các khuôn mẫu ứng xử luôn có tính lịch sử -
cụ thể; nghĩa là nó luôn gắn với điều kiện, môi trường cụ
thể, nhất là điều kiện kinh tế - xã hội, và khi những điều
kiện, môi trường thay đổi thì nó cũng có sự điều chỉnh cần

thiết cho thích hỢp. Điều kiện kinh tế - xã hội của văn hóa
ứng xử, trước tiên và cơ bản, thể hiện ở trình độ phát triển
của nền sản xuất xã hội, cụ thể là trình độ phát triển của
lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất của xã hội. Trình độ

của lực lượng sản xuất xã hội thể hiện trình độ đã đạt được
của con người trong mối quan hệ với tự nhiên; còn trình độ
quan hệ sản xuất phản ánh trình độ đã đạt được của con
người trong mốĩ quan hệ xã hội.

Từ đó có thể suy rộng ra rằng, khuôn mẫu ứng xử
phụ thuộc vào môi trường thiên nhiên, môi trường xã hội
và môi trường văn hóa.

Môi trường thiên nhiên gồm; a) thế giới tự nhiên hay
gọi là thiên nhiên thứ nhất, tồn tại ngoài sự tác động của
con người và cần thiết cho sự tồn tại, phát triển của con

người và mọi sinh vật. Đó là các dạng vật thể (đất, nước,

31