Page 74 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú
P. 74
VĂN HÓA ỨNG XỬ
BẢN-LÀNG
Trong xã hội cổ truyền trước năm 1945, làng
bản của người Khơ-mú hoàn toàn mất tính tự chủ
về mặt hành chính. Do họ phải chịu thân phận:
cuông, nhốc, p ụ a, p á i địa vị xã hội thấp kém nên
các bản của người Khơ-mú phải mang danh
nghĩa là nương nhờ vào sự che chở (mà thực chất
là lệ thuộc) của các lãnh địa (các mường) do chúa
đất Thái làm chủ. Mặc dù vậy, trong mỗi bản
của người Khơ-mú xưa cũng như nay, nếp sông
cổ truyền theo phương thức tự quản vô"n được
duy trì.
Bản, gọi theo người Khơ-mú là cung. Đây là
đơn vỊ cơ sở nhỏ nhất của xã hội. Theo quan niệm
của họ, cung còn hàm nghĩa chỉ một nơi cư trú của
cộng đồng người. Tuy thê, do cuộc sông du canh -
du cư chi phôi nên tên bản thường không mang
tính bền vững, gắn bó mật thiết như bản của các
tộc người khác ở vùng thung lũng chân núi (Tày,
Thái, Mường...).
72