Page 43 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

của đồng bào, những người trở thành thợ săn thực
thụ coi việc săn bắn không phai cliỉ là một thú chơi
tiêu khiển mà còn do "sô' mệnh" sắp đặt trước (theo
quan niệm của đồng bào). Có hai hình thức săn:
săn cá nhân và săn tập thế.
Săn cá nhân là hình thức đi rình hay đón lõng
nơi thú thường ra ăn vào sẩm tôi hoặc ban đêm,
nhất là vào tiết mùa đông. Vì thế người thợ săn
phải mang theo đèn chiếu để thú bắt ánh đèn rồi
mới hạ gục. Vào mùa hè, người đi săn thường lần
theo dấu chân con thú, nhờ sự hỗ trỢ của chó săn
đón lõng sẵn để bắn hạ con vật.
Săn tập thể là hình thức sàn cổ xưa. Trước đây,
quanh mỗi bản Khơ-mú đều có một vài khu rừng
rậm đưỢc quy định làm nơi săn tập thể. Vì thế săn
tập thể thường gồm cả bản tham gia. Trưởng bản
có vai trò như trùm phường săn đứng ra tô chức.
Đoàn người vây quanh khu rừng, tay cầm nỏ, giáo,
gõ mõ, hò reo, xua đàn chó sục sạo tìm thú. Khi
vòng vây dã được khép kín, thú hoảng sỢ chạy ra
và các tay thiện xạ đón lõng sẵn bắn hạ.
Ngoài phần biêu và nộp cho chúa đất, chức
dịch, việc phân chia thịt sẽ diễn ra như sau: người
báo tin được chia thăn ngoài; người dò thấy dấu vết
thú được chia một đùi sau; người bắn hạ con thú
được hưởng đẩu, ức và 1/3 bộ lòng; những người
vây vòng ngoài được chia 1/2 mông, vây vòng trong
1/2 mông, những người có súng được chia một thăn.
Còn lại được chia đều cho tâ't cả những người tham
gia. Để ghi nhớ thành quả nghề sán của mình, thợ

41