Page 37 - Vấn Đề Bảo Vệ Quyền Sở Hửu Trí Tuệ
P. 37
Chương 1: Khái quát chung về sở hữu trí tuệ 37
của mẫu hữu ích thường được mô tả như những thiết bị hoặc các vật dụng
hữu ích.
1.1.2.2 Kiểu dáng công nghiệp và mạch tích hợp
1.1.2.2.1 Kiểu dáng công nghiệp
(1)
a) Giới thiệu về kiểu dáng công nghiệp
Theo nghĩa rộng, kiểu dáng công nghiệp (KDCN) đề cập đến những
hoạt động sáng tạo nhằm tạo ra một hình dáng, trang trí bên ngoài cho
những hàng hoá được sản xuất hàng loạt, trong phạm vi giá cả có thể chấp
nhận được song vẫn thoả mãn điều kiện là mặt hàng đó phải hấp dẫn
người tiêu dùng về thị giác và phải thể hiện một cách hiệu quả chức năng
kỹ thuật đã định trước. Về mặt pháp lý, KDCN đề cập đến các quyền được
nhiều nước công nhận, tuân theo một hệ thống đăng ký kiểu dáng nhằm
bảo vệ những đặc điểm trang trí nguyên mẫu và không mang chức năng kỹ
thuật của một sản phẩm công nghiệp hoặc sản phẩm xuất phát từ hoạt
động thiết kế kiểu dáng.
Sự hấp dẫn về mặt thị giác là điều đáng quan tâm bởi nó ảnh hưởng
tới quyết định của người tiêu dùng, đặc biệt đối với những sản phẩm có
cùng chức năng kỹ thuật được bầy bán hàng loạt trên thị trường. Trong
trường hợp này, nếu tính năng kỹ thuật của các loại sản phẩm do các nhà
sản xuất khác nhau tạo ra là tương đương thì sự hấp dẫn về mặt thẩm mỹ
cùng với giá cả sẽ quyết định sự lựa chọn của người tiêu dùng.
b) Sự phát triển về bảo hộ kiểu dáng công nghiệp
Trong lịch sử, nhu cầu bảo hộ KDCN có liên quan mật thiết với quá
trình công nghiệp hoá và sự ra đời của phương thức sản xuất hàng loạt.
Tại Anh, luật đầu tiên quy định về bảo hộ KDCN là đạo luật năm 1787 về
kiểu dáng và in vải bông, vải lanh, vải in hoa và vải muslin. Đạo luật này
đã quy định thời hạn bảo hộ là 02 tháng cho “những ai tạo ra, thiết kế và in
ấn hoặc có ý tưởng đó và trở thành chủ sở hữu của bất kỳ hình mẫu
nguyên bản hoặc các hình mẫu mới dùng để in vải lanh, bông, vải in hoa
(1) Theo Luật SHTT 2005 của Việt Nam: Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên
ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp
những yếu tố này.