Page 281 - Vấn Đề Bảo Vệ Quyền Sở Hửu Trí Tuệ
P. 281
Phụ lục 281
Nguyên nhân cơ bản của việc để mất nhãn hiệu ở đây là sự thiếu đồng
bộ và phối hợp giữa chiến lược kinh doanh và quản lý Quyền Sở hữu công
nghiệp của công ty Trung Nguyên. Chiến lược kinh doanh giúp cho sản
phẩm thâm nhập thị trường trong một thời gian dài rồi công ty mới tính
đến việc đăng ký nhãn hiệu.
- Nước mắm Phú Quốc có xuất xứ từ nước ngoài
Tưởng rằng sẽ chẳng có ai phủ định việc Phú Quốc là một hòn đảo
của Việt Nam, nơi có thứ nước mắm ngon nổi tiếng cả thị trường trong
nước và thế giới. Thế nhưng tại các cửa hàng đồ khô, trong hệ thống siêu
thị của nhiều nước, những chai nước mắm nhãn còn in chữ tiếng Việt rõ
ràng (nước mắm Phú Quốc) lại có dòng chữ “Made in Thailand” hoặc
“Made in Hongkong”. Thậm chí, ở Mỹ, người đứng tên trong đăng ký bảo
hộ nhãn hiệu “nước mắm Phú Quốc loại thượng hạng” và chỉ dẫn địa lý về
Việt Nam với hình chữ S là Tập đoàn công ty Kim Seng ở Califonia.
Đây tất nhiên là sự vi phạm Quyền sở hữu công nghiệp. Vấn đề ở đây
là vi phạm nội dung gì trong Quyền sở hữu công nghiệp? Người dân Phú
Quốc biết rất rõ hiện trạng này nhưng khi được yêu cầu gọi tên hiện trạng
thì họ cũng chỉ biết đây là vấn đề hàng nhái. Về phía các luật gia thì nhiều
quan điểm cho rằng đây là sự vi phạm về xuất xứ hàng hóa căn cứ theo
luật Việt Nam. Tuy nhiên, nếu căn cứ theo quy định trong TRIPS thì đây
lại là sự vi phạm về Chỉ dẫn địa lý.
Theo TRIPS, Chỉ dẫn địa lý được coi là một nội dung quan trọng, đứng
ngay sau nhãn hiệu hàng hóa. Tuy nhiên, Chỉ dẫn địa lý không được đề cập
trong định nghĩa về Qquyền sở hữu công nghiệp trong Bộ luật Dân sự Việt
Nam năm 1995 mà chỉ được nhắc đến trong Nghị định số 54/2000/NĐ-CP.
TRIPS quy định rằng Chỉ dẫn địa lý là chỉ dẫn xác định hàng hóa có xuất xứ
từ lãnh thổ một nước thành viên mà theo đó chất lượng, danh tiếng hoặc đặc
tính của hàng hóa gắn liền với xuất xứ địa lý của nó (Điều 22.1-TRIPS).
Theo đó thì, một loại nước mắm thông thường không thể có uy tín và danh
tiếng như nước mắm được gắn liền với địa danh Phú Quốc. Thực chất thì
nội dung “Tên gọi xuất xứ hàng hóa” trong Điều 780 BLDSVN 1995 đã
được bao hàm trong nội dung Chỉ dẫn địa lý của TRIPS. Vậy tại sao không
đưa nội dung Chỉ dẫn địa lý vào trong khái niệm Quyền SHCN và loại bỏ
nội dung “Tên gọi xuất xứ hàng hóa”?