Page 157 - Tuổi Trẻ Hoàng Văn Thụ
P. 157
... Một đêm tối trời.
Mảnh trăng mùng tám, nhƣ chiếc lá hồi úa, đã rơi xuống sau đồi cao dƣới thị trấn Đồng
Đăng.
Đầu kỳ lƣơng, lính và các ông ký ga, ký dây thép, nhà đoan kéo đến nhà cô then cuối phố
đông ních. Mắt liếc theo mặt đàn, ngón tay cô then khéo nhấc cái tai đàn, phảy phảy. Tiếng đàn
tính dấm dứt, ngẩn ngơ, dắt theo tiếng nhạc bạc rung nho nhỏ. Giọng then Lạng Sơn trầm xuông,
vời vợi.
Lính tráng, cai đội, thầy ký nốc rƣợu tuý luý. Cả đến bọn lính tuần cũng chỉ kéo nhau tua
mấy vòng lúc trăng chƣa lặn. Sau đó vào ngồi chầu rìa nhà then, đùa đến sáng. Cứ đến kỳ lƣơng
thì không trai làng nào dám thò mặt ra tranh then ở phố cả.
Trăng vừa lặn, có hai bóng ngƣời từ Bản Dạt lên, đi thẳng vào chợ. Một nép vào tƣờng. Một
ngƣời dạo quanh cả hai quán chợ rồi quay lại. Những nén hƣơng trƣớc cửa mỗi nhà ngƣời Hán
thƣờng cắm từ chập tối cứ lập loè nhƣ những con sâu đất, cũng đã tắt từ lâu. Bốn phía phẳng
lặng. Tiếng cƣời ở nhà then đằng kia đã khuất ngoài xa.
Họ chợt đứng lại đầu tƣờng. Một ngƣời thụp xuống, kôông kêêng ngƣời kia lên vai. Hai
bóng nối nhau vừa với đến cái chuôi vồ nóc cầu chợ. Ngƣời trên quơ tay qua lại, nhƣ quét mặt
tƣờng, rồi nghe sột soạt ập tờ giấy xuống. Lại nghe tiếng dao chém xuống phập phập mấy nhát.
Lúc ấy, trạm canh cửa trại lính cổng đồn quan hai ngoài đồi, vẫn nhƣ thƣờng. Ánh đèn dầu
hoả tù mù, chập chờn cái hình ngƣời lính gác đứng trong lều nhƣ đứng trong cái vò giữa bóng
dãy núi đen sẫm, nhọn sắc, tựa cái lƣỡi cƣa đặt ngƣợc.
Hai ngƣời đi quanh, dán lên nhiều quãng tƣờng ở các phố nữa. Rồi họ quay ra. Nhƣng chợt
thế nào, họ lại trở vào, đến giữa phố, đứng lại ngay cửa nhà đội Mạo. Cả dãy phố cũng nhƣ nhà
này, đã ngủ yên và tối om. Tiếng chó sủa nhúc nhắc đâu gần đấy.
Một bóng vào cửa lấy que ra quệt rồi đặt tờ giấy lên một bên cánh cửa ra vào. Cẩn thận,
ngƣời dán còn quét đi quét lại mấy lần, đến lúc mấy con chó cắn xô đến mới bỏ đi.
Họ đã ra đến cuối phố Mới. Lại qua nhà cô then rộn rịch và có ánh đèn hắt một vệt sáng ra
khe cửa.
Cây nở hoa đẹp mãi
Người chỉ có một thì...
Tiêng cƣời thô nhƣ có ngƣời cù nách bỗng rộ lên, át mất câu hát hay. Đêm về khuya, tiếng
đàn nghe ngọt lắm. Đêm đã khuya ngày sắp rạng mà nghe đàn then thì cái tai cũng muốn lắc lƣ