Page 108 - Tuổi Trẻ Hoàng Văn Thụ

sang, nhiều phía lên đƣợc, nhƣng xóm nào biết xóm ấy, không ai rõ hết. Thế mà những ngƣời

cách mệnh đã thông tỏ.
Một hôm, Thụ quảy hai chiếc bồ trúc, chặp tối về đến Lũng Nghìu. Vào đến trong nhà mà

cũng không ai biết. Không phải vì trời tối, mà cả nhà tƣởng lão vá chảo về muộn, ghé vào Lũng
Nghìu ngủ nhờ. Đến khi Thu giơ tay, lột cái khăn quấn to nhƣ cái rế vòng trên đầu vắt xuống vai,

rnọi ngƣời mới reo lên: Anh Năm! Anh Năm!
Thụ bảo Mã Hợp:

- Có công tác mới đây. Chú cầm ba đồng bạc làm vốn, với quang gánh và đôi bồ này. Từ nay

tới cuối năm, Cốc Nam, Khơ Đa, Tà Lài, mỗi xóm ta phải lập nên một tổ cách mệnh, công việc
bắt đầu mở mang rồi.

Thụ bàn với Mã Hợp cách thức lập tổ.

Rồi Mã Hợp xuống trấn Lũng Vài hỏi mua miến và hai hũ rƣợu ngon. Thụ cẩn thận cạo cho
Mã Hợp cái đầu trọc mới, trắng phốp. Ngƣời già trong xóm vui vẻ nói: “Anh Năm bây giờ cấp

vốn cho thằng Mã Hợp đi buôn, lại làm cho cái đầu mới thế kia thì phát tài rồi”. Mã Hợp muốn
nói: “Mình đi buôn cho cách mệnh đấy thôi”, muốn nói lắm, nhƣng nhớ công tác bí mật anh

Năm dặn, lại không dám nói.
Mã Hợp nhanh nhẹn quảy gánh, quần xắn móng heo quá gối, chiếc nón cói rộng vành úp kín

lƣng nhƣ ngƣòi buôn bán đổi vai thƣờng qua lại các làng.

Mã Hợp sang Cốc Nam trƣớc tiên.
Mấy hôm sau về, Mã Hợp bảo Thụ:

- Đƣợc cả rồi. Nhƣng cái gánh hàng này khó đi lắm. Đến khi không ai mua nữa cũng hết
hàng rồi thế mà chƣa làm tổ cách mệnh xong cứ ở trơ đấy thì xã đoàn nghi ngay. Tôi phải nghĩ ra

cách khác đây. Bây giơ đƣợc làm ngƣời Nùng có nghề vá chảo thì tha hồ đi, đi đâu ở đâu cũng
đƣợc mà không phải bỏ vốn cho bán chịu bán tiền ngay lôi thôi, anh Năm à.

- Ừ nhỉ. Thế mà mình không nghĩ ra.

- Bây giờ anh Năm dạy tôi vá nồi vá chảo nhé.
Cơ chừng Mã Hợp tƣởng đã là ngƣời cách mệnh thì cái gì anh Năm cũng phải biết. Nhƣng

may, anh Năm biết vá chảo thật. Vốn tay thợ chữa súng thì việc hàn nồi vá chảo có coi mùi gì.

Thụ đi mấy hôm rồi khuân đâu về ít chì vụn, miếng tôn, miếng kẽm, cái bễ con, cái búa, cái
kìm mỏ dài. Hai anh em ngồi kì cạch tập vá. Cứ đem vá nồi hộ khắp xóm Lũng Nghìu. Những

mảnh chảo gang đun cám lợn để gác bếp cũng lấy xuống vá. Chẳng mấy lâu, Thụ và Mã Họp đã