Page 6 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

phục). Ngoài các nước nhiệt đới, chúng tôi cũng tìm cách áp dụng các liệu pháp này
cho các nước Đông Âu cũ và kết quả thu được thật đáng thất vọng.

Khi các tuyên bố tìm thấy thần dược tăng trưởng chứng tỏ sự vô căn cứ, chúng tôi –
những nhà kinh tế học cũng thường bàn tán, chỉ trích các công thức đã vi phạm

nghiêm trọng nguyên tắc cơ bản của kinh tế học. Sự việc xảy ra không phải là thất bại

của kinh tế học, mà là thất bại của việc ứng dụng nguyên tắc kinh tế học vào các chính
sách thực tiễn. Vậy, nguyên tắc cơ bản của kinh tế học là gì? Như một nhà thông thái
đi trước đã từng nói: “Người ta chỉ làm khi được trả công; khi không được trả công,

người ta sẽ không làm.” Cuốn sách tuyệt vời The Armchair Economist (Nhà kinh tế

học suông) của Steven Landsburg đã đúc kết nguyên tắc trên cô đọng hơn: “Con
người, ai cũng hành động vì động cơ.”

Trong suốt hai thập kỷ qua, các nhà kinh tế học đã tiến hành một cuộc nghiên cứu tìm
hiểu tăng trưởng kinh tế phản ứng như thế nào trước các động cơ. Công trình này đã

phân tích cụ thể phản ứng trước động cơ của từng cá nhân, từng doanh nghiệp, từng
quan chức chính phủ và từng tổ chức viện trợ. Nó chứng minh, tăng trưởng kinh tế

của một xã hội không phải luôn phát huy hiệu quả đối với các quan chức chính phủ,
nhà viện trợ, doanh nghiệp và hộ gia đình như ở cấp độ cá nhân. Động cơ dẫn lối họ

theo một hướng khác, và thường là không có lợi. Nghiên cứu này cũng chỉ rõ khi nhận
thức muộn mằn, các thần dược tăng trưởng kinh tế được áp dụng cho các nước vùng

nhiệt đới trước đây (và một số hiện nay vẫn được sử dụng) đã gây ra những sai lầm
nghiêm trọng như thế nào.

Trong cuộc truy tìm thứ thần dược có công hiệu lột xác từ nghèo thành giàu cho
những nước này, chúng ta cần khắc cốt ghi tâm rằng mọi người chỉ làm cái gì họ được

trả công. Muốn tăng trưởng kinh tế, chúng ta phải nỗ lực để đảm bảo bộ ba các nhà
viện trợ Thế giới thứ nhất, chính phủ các nước Thế giới thứ ba và người dân thường

của các nước Thế giới thứ ba có động cơ đúng đắn. Nhưng nếu động cơ đúng đắn chỉ
là trên lý thuyết, thì tăng trưởng cũng sẽ chỉ là trong kỳ vọng. Trên thực tế, bộ ba trên

thường không có động cơ đúng đắn, hành động của họ vi phạm nghiêm trọng nguyên

tắc cơ bản của kinh tế học và vì vậy, tăng trưởng như kỳ vọng không thể xảy ra.
Đây quả thực là câu chuyện buồn nhưng nó vẫn lóe lên những tia hi vọng. Hiện nay,
chúng ta đã có những bằng chứng thống kê để lật ngược lý thuyết, mổ xẻ sự thất bại

của các thần dược và nguyên lý hoạt động của các chính sách được thiết lập dựa trên

6