Page 239 - Trang Phục Truyền Thống Của Các Dân Tộc Việt Nam
P. 239
5. TRANG PHỤC CỦA NGƯỜI GIA RAI
Ũ Vài nét về trang phục
Trang phục của dân tộc Gia Rai có nhiều điểm tương
đồng với các tộc ngưòá khác ớ Tây Nguyên nhưng vẫn có
những nét riêng trong cách tạo hình và trang trí hoa văn.
Người Gia Rai biết cách kết hợp bốn màu sắc cơ bản
đỏ, đen, vàng, trắng và dệt đan xen nhau để màu này tôn
lên màu kia, các màu đứng găn nhau nhưng không đối chọi
nhau trên màu nền là màu chàm truyền thống.
Để có những tấm vải thổ cẩm đẹp với những đường
nét hoa văn độc đáo là cả một quá trình lao động khá công
phu và mệt nhọc, quá trình này gồm nhiều bộ phận rời
nhau và chỉ khi dệt chúng mới được liên kết lại thành một
hệ thong.
Bộ khung dệt người Gia Rai gọi là mrai, cấu tạo gồm
hai đoạn nứa tròn dài khoảng l,2m [khoóng trên và
khoóng dưới), một khoáng được áp vào lòng người dệt;
một khoóng được treo cố định ở trên cao, có thể là xà nhà,
trong khi dệt. Trước khi dệt, sợi dọc được giăng thật thẳng
thành một vòng kín, sắp xếp làm hai tầng trên và dưới,
ngăn cách bởi một thanh gỗ gọi là chor hay chrkô. Khi luồn
sợi ngang sang để liên kết với các sợi dọc, có một thanh gỗ
khác dùng để dập sợi ngang áp sát vào nhau, gọi là prư.
Phụ nữ Gia Rai không dệt trên khung cửi cố định. Việc
giăng sợi thành một thảm chỉ dọc trước mặt người dệt
được làm từ trước, sau đó người dệt ngồi một chỗ, đan sợi
chỉ ngang qua thảm chỉ dọc đã định hình. Khi các sợi được
giăng lên là có sự tham gia của các bộ phận rời trong
2391