Page 235 - Trang Phục Truyền Thống Của Các Dân Tộc Việt Nam

dải màu tương phản như đỏ, vàng nhưng do độ mảnh mai
của các đường diềm nên sự tương phản khá chìm. Trong
những bộ trang phục Ê Đê, màu sậm làm tăng tính trang
nghiêm, đứng đắn, còn màu vàng, đỏ lại lôi cuốn sự chú ý.
Sự phối màu giữa đỏ - đen, đỏ - chàm sẫm, đen - vàng
khiến dải hoa văn tạo nên hiệu ứng sinh động và là điểm
nhấn của cả bộ trang phục.

Dải hoa văn chiếm diện tích từ 1/3 đến 1/4 bề mặt vải,
gồm những chuỗi họa tiết, lá cây, con thú được cách điệu
dưới dạng hình học chạy dài liên tục suốt chiều dài vải
như: hoa văn rau dớn, cối giã gạo... Theo ước tính, trang
phục của người Ê Đê có khoảng 48 loại hoa văn. Ngoài ra
còn có các loại đường thẳng, đường dích dắc, cong, gãy
nằm song song theo dải hoa văn.
Đỉnh cao của nghệ thuật trang trí hoa văn trên nền vải
Ê Đê là kỹ thuật kteh. Chỉ những bộ lễ phục Ê Đê truyền
thống ngày xưa mới sử dụng kỹ thuật thêu tay này để
trang trí. Kỹ thuật kteh thê hiện trên một khổ vải hẹp 5 -
6cm, gồm hai màu chính là đỏ và trắng - gọi là đêc. Những
hoa văn bố trí trên đềc luôn đăng đối hài hòa. Một chuỗi
những hạt cườm "ktơr adũ" màu trắng sáng xếp san sát
trên phần biên. Đêc được may hoặc kết đè lên phần vải cần
trang trí như chân khố, chân váy,...

Hoa văn còn là tiêu chuẩn để phân loại trang phục.
Người Ê Đê gọi tên các bộ váy áo dựa vào loại hình hoa văn.
Nam giới có các loại khố kpinteh, kpindrai, kpindruech thêu
dệt những dải hoa văn phức tạp, ngoài ra còn có hai loại
kpinmlang yà kpinbăn trang trí đơn giản. Trên váy áo nữ
giới, hoa văn tập trung ở gấu váy, gấu áo, đường viền tay.

2351