Page 104 - Trang Phục Truyền Thống Của Các Dân Tộc Việt Nam

thường không được dùng, chỉ có vua, quan được dùng mà
thôi. Vua mặc gấm vàng có hai rồng chầu mặt nguyệt hay
hổ phù. Còn gấm may lễ phục cho các quan thường là gấm
hoa tròn hay gấm hoa bạc.
Vân: Là mặt hàng xếp thứ nhì sau gấm. Hàng vân có
nền lụa, mỏng, bao giờ cũng có hai kiêu hoa dệt trên một
tấm vân: hoa nổi và hoa chìm. Hoa nổi bóng mịn, còn hoa
chìm phải đưa lên ánh sáng mới thấy được. Đó là nét độc
đáo của hàng vân, nhờ có hoa thủng như vậy, nên các áo
lót bên trong sẽ nổi màu lên rất đẹp khi mặc áo ngoài may
bằng vân. Vân được dùng để may áo dài mặc vào dịp hội
hè, đình đám.

Lĩnh (lãnh): Sợi mịn, một mặt bóng, một mặt mờ do
khi dệt đưa sợi dọc lên nhiều tạo nên sự bóng láng. Lĩnh
thâm (đen) trơn rất thông dụng, dùng may váy, quần cho
phụ nữ, ngoài lĩnh trơn còn có lĩnh hoa dầy dặn, điểm lấm
tấm hoa mịn màng, kín đáo, có tên riêng là lĩnh hoa chanh,
nổi tiếng nhất là lĩnh Bưởi đen nhánh, óng mượt.
Đoạn: Đoạn cũng được dệt theo cách thức của lĩnh,
nhưng dày hơn, sợi dọc nhiều hơn cả gấm. Đặc biệt, sợi
dọc, sợi ngang nổi đều nhau, mịn màng, óng ả. Đoạn dùng
để may áo dài cho nam giới mặc vào những dịp long trọng.
Do hàng đoạn dày nên người ta thường may áo đoạn bọc
lụa bên trong mặc vào mùa lạnh.
Vóc; Là một thứ đoạn mỏng, có hoa, dệt bằng sợi đồng
màu, dùng làm tán thờ thần hay may y phục cho vua chúa,
quan lại. Vóc thường đi chung với gấm: gấm vóc.
The: Sợi dệt bóng và mảnh, sợi dọc rất ít nên the thưa.
Dệt the là bố trí các sợi dọc và ngang không khít nhau, tạo