Page 48 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

TÍN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BlỀN QUẢNG NAM - ĐÀ NẲNG

khai sáng ra vương triều Xguyễn. Vị thần Xgư đã đi vào
lịch sử nhà Nguyễn như một trong những yếu tô' thiêng của
đất trời, đưa Xguyễn Ánh đàng hoàng ở ngôi Thiên tử đúng
như quan niệm "tử sinh hữu mệnh, phú quý tại thiên" của

đạo X"ho. Có lẽ do góp phần minh chứng cho tư tưởng
"thuận Thiên" nên hình cá voi đã được khắc vào X"hân đỉnh
thuộc năm Minh Mệnh thứ 17'^’ [101, tr.362-363].

Sự ra đòi của truyền thuyết cá voi hộ mạng ngư dân
và cứu vua Gia Long thuở hàn vi, khá phổ biến ỏ ven biển
Trung Bộ và Xam Bộ. Đó là kết quả của quá trình thiêng
hoá từ hai phía dân gian và nhà nước phong kiến. Sự hoá

thiêng đó đã định vị và xác tín vai trò "thần bảo hộ" của cá
voi đôi với nghề biển. Đặc biệt trong dân gian, do ảnh
hưởng tư tưởng Phật giáo và Đạo giáo, nên bên cạnh
chuyện cá voi cứu vua Gia Long, một số nơi còn phổ biến
chuyện cá voi là sự hoá thân từ tấm áo Cà Sa của Phật Bà,
và luôn xuất hiện kịp thời để cứu giúp chúng sinh gặp nạn

trên biển. Tuv nhiên, truyền thuyết này không thấy lưu
truyền ở Quảng X"am - Đà xẵng. Và ngược lại, có một
truyền thuyết cá voi ở Quảng Xam - Đà xẵng lại không
thấy lưu truyền ở các nơi khác. Đó là chuyện cá voi là hoá
thăn của sao rua, con của bà Trời, được sinh ra từ nơi

ruống (rôn) biển. Xăm nào bà Trời cũng sinh con, mỗi sao
rơi xuông hoá thành một cá voi / ông Xgư. Do thê nên mới
có nhiều ông Xgư đê cứu người và ghe thuyền. Phải chăng

- 4S -