Page 47 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

Xhững tri thức khoa học phổ thông đó có vẻ xa lạ vởi
cộng đồng dân biển, bởi họ đã có tri thức của đòi sông thực
tế, được kiểm nghiệm và trải nghiệm qua bao thê hệ. Do
đó, hai thuộc tính bản năng của cá voi lại được lý giải dưới
"góc nhìn văn hoá vật chất và văn hoá tâm linh" để trở
thành hai đức tính của thần Xgư là hộ mạng và chỉ dẫn

nơi có nhiều cá.
Xhưng cơ sở với tư cách là nền tảng thì đã hình thành
từ thời cổ xưa, ở vùng cội nguồn văn hoá Việt, trong bối

cảnh chung của cư dân Đông Xam Á. Khi từ rừng núi tiến
xuôKg khai phá đất đai, lập làng xóm ven sông, ven biến,
người Việt, bên cạnh trồng lúa, còn biết đánh cá. Thực tế
mưu sinh không chỉ liên quan đến đảt và lúa mà còn với
nước và cá, nên bên cạnh việc thờ thần nông nghiệp tất
phải thò thần liên quan đến nghề cá. Dấu ấn thò cá thòi

này (lấy mốc là thời Hùng Vương) như đã mang tư cách
thò thần sông biển, mà hình tưỢng biểu trưng đầu tiên của
tín ngưỡng có thể là Lạc Long Quân và Xgư Tinh. Hai
nhân vật này phải chăng như tượng trưng cho hai mặt đôi
lập của nhân cách một vị thần sông biển - ban phúc và
giáng hoạ. Có thể chính thực tế "lịch sử" này đã được biến
thiên ở vùng đất mới, là chất liệu để xây nên "lịch sử hộ

quốc tý dân" của cá voi ở cõi tròi Xam - Đàng Trong.
Vối xứ Đàng Trong và quốc gia Đại Xam, cá voi chính

là vị thần đã cứu giữ tính mạng cho Xguyễn Ánh, người

- 4V -