Page 103 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

đầu", ở Quảng Nam - Đà Nang, màn hát mở đầu / giáo

đầu chỉ một tuồng duy nhất, gọi là "tuồng Ong" (tuồng ba
ông Phước, Lộc, Thọ), nên không mang màu sắc "Dịch học"
như cư dân biển cần Thạnh, cần Giò ở Nam Bộ. Hát
tuồng giáo đầu trong lễ hội cá voi ở cần Thạnh, cần Giò,
có lẽ do ảnh hưởng người Hoa nên mang đậm "chất Dịch

học", mà biểu hiện là các biểu tượng Tam tài - Tam hiền
(Phước, Lộc, Thọ), Lưỡng nghi (hai kép múa chiêng), Tứ
tượng (bốn kép múa hát dâng biển chúc với những lời chúc
tốt đẹp, trong đó có hình tượng ông Địa viết liễn chúc), và
Ngũ hành (một kép và hôb cô đào hát với những lời chúc

tôt đẹp) [2, tr. 139].
Ve các hành động nghi lễ và thành phần tham gia

nghi lễ cầu ngư, thì ở xứ Quảng không có lễ thức mang
tính chất "phù thuỷ" như lễ xiên linh của ông "Đồng thịt" ở
Hội Thống [63, tr.448], hoặc lễ thức của Phật giáo trong
nghi lễ Nghinh ông như ở Gò Công, Nam Bộ: "...Cuộc lễ
khởi sự vào lúc 11 giờ đêm tại đình Vàm Láng. Các sư sãi
tụng kinh gõ mõ trước một cái giàn cao, trên giàn chưng

hoa quả, đồ mã như giàn cúng cô hồn, những cỗ bánh đủ
loại. Lễ tế và tụng kinh kéo dài đến một tiếng đồng /lồ... [5,
tr.131]; cũng không thấy sự có mặt của các nhà sư trên ghe
lễ nghinh ồng, như cư dân Vàm Láng [73, tr.251]; cũng

không có nữ giới / "đào hát" tham gia hát chúc thần Nam
Hải như Bến Tre [6, tr.53]. Điểm khác biệt trong diễn

1 D 3