Page 47 - Thế Giới Hoá Học Kỳ Thú

Dao thái được làm từ thép. Thép có thành phần cơ bản gần giống sắt,
cũng gồm sắt và cacbon. Nhung, thép có hàm lượng cacbon thấp hon sắt,
thường chỉ từ 0.25 đến 2%. Ngoài ra, trong thép còn có một số nguyên tố
khác mà sắt không có, như crôm, vônphram, mangan... Những chất này đã
làm cho thép có tứih dẻo và có thể co giãn, rất thuận tiện cho việc gia công
máy móc. Thép còn có độ cứng cao hon sắt nlìiều lần, dùng làm dao rất sắc.
Quá trình và cách thức sản xuất sắt và thép là hoàn toàn không
giống nhau, sắt được luyện từ quặng sắt trong các lò luyện sắt có nhiệt
độ cao, còn thép thì được luyện từ gang trong các lò luyện thép.

Tại sao gang thép lại bị gỉ?

Gang và thép đưcx: sử dụng rộng rãi trong sản xuất và trong cuộc
sống của con ngưòi và có vai trò quan trọng nhất đối vói con người trong
sô tất cả các kim locỊi. Ngưòi ta gọi nó là trụ cột của công nghiệp, sản
lượng thép cao hay thấp là một trong những tiêu chí để đánh giá thực lực
của một quốc gia.
Nhưng, điều đáng tiếc là, hàng năm lượng sắt thép bị tiêu hao do
hoen gỉ lại chiếm tới 1/4, thậm chí 1/3 sản lượng thép cả năm của toàn
thế giói. Việc sắt thép bị ăn mòn đã gây ra rứiững thiệt hại đối vói các
trang thiết bị sản xuất, phải ngùng sản xuất, giảm năng suất, gây thiệt
hại lớn về kinh tế cho một quốc gia. Ví dụ, thiệt hại về kinh tế của nước
Anh một năm do sắt thép bị hoen gỉ gây ra đã lên tói 600 triệu bảng.
Tại sao sắt thép lại bị gỉ? Thí nghiệm dưói đây sẽ giúp chúng ta trả lòi
câu hỏi đó. Chọn ba chiếc đmh sạch rồi lần lượt đặt vào ba chiếc cốc khác
nhau. Cho vào cốc thứ nhất một ít nước máy sao cho chỉ một phần của
chiếc đinh sắt chìm dưói nước, phần còn lại hở trên mặt nước và tiếp xúc
vói không khí; đổ đầy nưóc đun sôi để nguội vào cốc thứ hai, rồi đậy nắp
cốc lại; cho một ít vôi sống vào trong cốc thứ ba, rồi cũng đậy nắp cốc lại.
Vài ngày sau, chúng ta sẽ thấy: phần không tiếp giáp vói không khí của
chiếc đmh trong chiếc cốc thứ nliất đã bị gỉ; chiếc đinh trong chiếc cốc thứ
hai hầu nliư không bị gỉ; còn chiếc đinh tíong chiếc cốc thứ ba thì không
hề bị gỉ. Thí nghiệm trên cho thấy: việc sắt bị gỉ có liên quan đến môi
trườiig xung quanh nó. Khi không khí ẩm ướt sẽ tồn tại nhiều hoi nước,
khí cacbon đioxít và oxi. Trong điều kiện không khí ẩm ướt, trên bề mặt

-47