Page 46 - Thế Giới Hoá Học Kỳ Thú

không gỉ sử dụng trong tất cả các lĩnh vực, thành phẩm của thép không
gỉ có mặt trong tất cả các gia đ'mh. Ngưòi ta còn dùng sắt và mangan để
chế tạo ra họp kim mangan có độ rắn và độ cứng tưong đối cao, nhung
có tứih đàn hồi lớn, chống mài mòn. Trong công nghiệp, người ta thường
dùng họp kim mangan để chế tạo lò xo, bánh răng, bánh xích, dầu xe...
dùng cho máy kéo và máy nghiền.
Trong số các kim loại màu, ngưòi ta lại dựa vào những đặc tính
riêng của từng kim loại để sắp xếp chúng thành các nhóm khác nhau.
Những kim loại trọng lượng dưới 5 gam/1 cm^ được coi là kim loại nhẹ,
ví dụ như magiê, nhôm, na tri, kali... Các kim loại có trong lượng lớn hon
5 gam/lcm’ được coi Icà kim loại nặng, như đồng, kẽm, thiếc... Những
kim loại có nhiều trqpg tự nhiên gọi là kim loại thường, còn những kim
loại ít có trong tự nhiên thì gọi là kim loại hiếm. Ví dụ, nhôm, canxi là
kim loại thường; giecmani và diconi là kim loại hiếm. Những kim loại có
tính phóng xạ được gọi kim loại phóng xạ, ví dụ như radiom, urani...
Còn vàng, bạc, bạch kim được coi là kim loại quý.

Tại Sdo nồi làm bằng sắt

thì cứng nhưng dễ vỡ và ddo thái thịt thì lại sắc?

Tuy cùng được làm từ sắt, nhưng nồi đun và dao thái lại được làm
từ các loại sắt khác nhau.
Có lẽ nào sắt lại có nhiều loại khác nhau. Đúng vậy, chúng ta biết
rằng, họ hàng nhà sắt rất đông, có nhiều thành viên khác nhau trong đại
gia đình nhà sắt. Ví dụ, gang, thép, thép đã tôi.
Nồi đun mà chúng ta thường dùng được làm từ gang. Ngoài sắt ra,
thành phần của gang còn có khoảng hon 2% cacbon. Do gang có hàm
lượng cacbon cao nên có đặc tứih vừa cứng, vừa giòn, không chịu được
va đập, nếu va đập mạnh sẽ bị vỡ. Vì vậy, khi muốn dùng gang để làm
thành các thiết bị, máy móc, ngưòi ta phải đun cho gang nóng chảy
thành thể lỏng, sau đó đổ chúng vào khuôn đã chuẩn bị trước. Loại gang
ncày được gọi là gang đúc. Những chiếc nồi được đúc từ gang có túìh
chống mài mòn cao.

- 46 -