Page 52 - Thế Giới Hoá Học Kỳ Thú
P. 52
chịu mài mòn tốt hơtì vàng và các họp kim rắn khác, và được coi là họp
chất chịu mài mòn tốt nhất, được mọi người rất ưa chuộng.
Trong số các loại đồ trang sức có bán trên thị trường, chỉ có một số là
được mạ bằng vàng thật, còn lại một số được mạ bằng họp chất của nitơ
và titan. Ngoài ra, người ta còn dùng giấy tráng kim và bột vàng để làm
các đồ trang sức. Giấy tráng kim và bột vàng chứih là họp kim của đồng
và kẽm có được khi pha đồng vói kẽm, có màu vàng giống vàng thật,
thưòng gọi là đồng thau. Đồng thau có tính chống mài mòn, chống ăn
mòn, có thể dùng làm chìa khoá, vòi nước...
Tại sao dùng dũa có thể cắt đứt được ống sắt?
Ai cũng biết rằng, dùng kéo có thể cắt đứt vải và giấy, dùng kìm có
thể Ccắt đứt dây thép và dây sắt. Nhưng, bạn có biết rằng, chỉ cần một.
chiếc dũa nhỏ nhưng lại có thể cắt đứt được một cây sắt.
Sắt ống và dũa đều là những thcành phẩm sắt thép, vậy tại sao dùng
dũa lại có thể cắt đứt được sắt ống. Đó là vì sắt ống và dũa được làm từ
những loại thép hoàn toàn khác nhau. Nguyên liệu dùng để làm các loại
sắt ống thưòng là các loại thép có hàm lượng cácbon vừa và ít, nguyên
liệu dùng để làm dũa thì thường là các loại thép có hàm lưọng cácbon
cao. So sánh độ cứng của hai locỊÌ thép trên thì thép có hàm lượng cácbon
cao có độ cứng cao hon nhiều so vói thép có hàm lượng cácbon thấp.
Chính vì vậy, khi cọ sát vói nhau, sắt ống sẽ kém hon và bị dũa làm cho
bị mòn dẫn đến bị cắt đứt.
Để làm tăng độ cứng và tăng khả năng chịu mài mòn cho các loại
thép có hàm lượng cácbon cao, trong công nghiệp, thông thường người ta
đưa loại thép này vào tôi thêm. Khi làm một số loại dụng cụ cắt gọt, mặc
dù đã chọn thép có hàm lượng cacbon cao để làm nguyên liệu sản xuất
nhung loại thép có hàm lượng cacbon cao này vẫn không thể đáp ứng
được các yêu cầu đã đặt ra, người ta sẽ lựa chọn một loại thép đặc chủng.
Loại thép đặc chủng chính là thàrửi phẩm sau khi cho thêm một hoặc
một số loại nguyên tố họp kim vào trong thép cacbon. Ví dụ, ngoài đặc
tính có độ rắn cao, thép vônphram còn có đặc tính không bị thay đổi
hình dạng trong điều kiện nhiệt độ cao. Klai nhiệt độ lên tói hcm 250”c,
- 52-