Page 31 - Thế Giới Hoá Học Kỳ Thú

Các nlià khoa học qua nghiên cứu về cơ quan khứu giác của chó đã
phát minla và chế tạo được ra một thiết bị gọi là mũi điện tử.
Mũi điện tử là loại thiết bị ứng dụng bộ cảm biến mùi đặc biệt nhạy
cảm, chuyển những tín hiệu mùi thành tín hiệu điện. Mức độ nhạy cảm
của nó vượt qua độ nhạy cảm khứu giác của chó.
Vậy chúng ta hãy xem mũi điộn tử cấu tạo như thế nào?
Bộ phận chủ yếu của mũi điện tử là thiết bị cảm biến mùi. Nó được
cấu tạo từ hai bó sẹii Bạch kim trên bề mặt được son một lóp vi hạt Thiếc
ôxít. Khi chất khí mang theo mùi vào trong nguyên kiện, điện trở của
nguyên kiện sẽ lập tức thay đổi. Tại sao lại vậy? Bỏi vì các hạt Thiếc được
quét trên các sọi Bạch kim cực nhỏ (chỉ 0,0001 milimet) cho nên có bề mặt
hấp thu châ't khí cực lón. Khi phân tử khí bị hấp thu vào nguyên kiện, sẽ
gây ra sự thay đổi điện tử ở bề mặt nguyên kiện, từ đó ảiila hưởng tói mức
điện trở của nguyên kiện. Các bản mạch đo nồng độ gắn trên mũi điện tử
có thể phản ánh nồng độ của chất khí qua sự thay đổi của giá trị điện trở.
Độ nhạy cám của mũi điện tử cực cao, khi nồng độ của các thể khí
như Benzen, Andehit đạt đến tỉ lệ 1/10.000.000 là nó có thể phát ra tín
hiệu cảirli báo. ớ điểm này thì mũi chó cũng phải chào thua.
Phạm vi ứng dụng của mủi điện tử rất lớn, ví dụ có thể dùng nó để
làm thiết bị cảnh báo rò rỉ khí gas trong gia đìnlr. Khi mũi người chưa thể
ngửi thấy mùi khí gas bị dò ở một lượng rất nhỏ trong không khí thì nó
đã cảnli báo trước tói 5 phút rồi, mức độ chuẩn xác đạt 100%. Khi trong
nhà klìông có ngưòi, nó vừa phát còi báo động vừa phát ra dòng điện vói
điện áp 12 Vol, nối vói thiết bị điều khiển, tự động mở cánla quạt thải khí
và đẩy hết khí gas bị dò trong nhà ra ngoài.
Mũi điện tử còn được dùng ở nhũng noi công cộng, nó giúp mọi
ngưòi tìm ra những khe nứt rò rỉ trong đường ống dẫn khí, phục vụ con
người giống nlaư một ngưòi ILnla trinh sát, bảo đảm bình an cho con người.

Hệ thống định vị toàn cầu là gì?

Năm 1996, trong chiến tranh Bosnia, máy bay chiến đấu F-116 của
không quân Mỹ bị bắn rơi. Viên phi công lái máy bay buộc phải nhảy dù
xuống hậu phưong của quân Bosnia. Lọi dụng chiếc máy thu phát GPS

-31 -