Page 95 - Thắm Dò Vũ Trụ

đốt cháy và phát sáng. Nhưng chúng không cháy hết ngay mà cháy dần
dần theo quá trình chuyển động, tạo thành vật chất sáng hình vòng cung
mà ta nhìn thấy. Có trường họp vật chất vũ trụ quá lớn không kịp cháy
hết và roi xuống Trái đất, ngưòi ta gọi chúng là các thiên thạch. Do mật
độ khí quyển dày đặc nên rất ít khi có thiên thạch roi xuống mặt đất, mà
thường cháy kiệt trên đường đi. Cấu tạo của thiên thạch chủ yếu gồm sắt,
niken, hoặc toàn là đá. Có ngưòi cho rằng chúng có chứa những nguyên
tố mà Trái đất không có. Có những sao băng chỉ là các vị khách qua
đường. Chúng sượt ngang bầu khí quyển Trái đất vói tốc độ cực lớn rồi
lại tiếp tục hành trình vào vũ trụ xa xăm.

Bạn biết gì về mưa sao băng chòm Sư Tử?

Ghi chép sớm nhất về mưa sao băng được tìm thấy ở Trung Quốc.
Đó là ghi chép về mưa sao băng của chòm Thiên Cầm năm 678 trước
Công nguyên. Tên của mưa sao băng thường được gắn vói tên của các
chòm sao như: mưa sao băng chòm Tiên Nữ, mưa sao băng chòm Thiên
Cầm... Muốn biết rõ lai lịch của trận mưa sao băng chòm Sư Tử năm 2001
thì chúng ta phải quay trở lại vói lịch sử hon một trăm năm trước. Đó là
đêm 12 tháng 11 năm 1833, người ta nhìn thấy một trận mưa sao băng
lớn chưa từng có suốt từ bờ biển Đông Nam nước Mỹ cho đến vùng sát
vói xích đạo vịnla Mêxicô làm cho cả vùng này sáng rực lên. Mưa sao
băng lúc mật độ dày nhất lên đến 100.000 ngôi trong một tiếng, tổng
cộng có khoảng 240.000 ngôi sao băng đã nối đuôi nhau roi xuống. Trước
đây ngưòi ta đều cho rằng mưa sao băng là hiện tượng của bầu khí
quyển nhưng trận mưa sao băng này đã làm thay đổi cách nhìn ấy.
Ngày 12 tháng 11 năm 1866 mưa sao băng chòm Sư Tử lại xuất hiện
và ngưòi ta đã lọi dụng cơ hội này để tính toán tham số quỹ đạo của nó.
Theo nghiên cứu thì mưa sao băng chòm Sư Tử được sinla ra khi Trái đất
bay qua vùng đuôi của sao chổi Tempel-Tuttle, khiến các hạt vật chất
nhỏ bé của sao chổi này va vào bầu khí quyển vói tốc độ cực lớn, bốc
cháy và tạo nên những chùm sáng kì diệu lóe ngang bầu tròi, gọi là sao
băng. Do các sao băng này trông như phát ra từ một điểm trong chòm
sao Sư Tử, nên ngưòi ta gọi chúng là mưa sao băng chòm Sư Tử (leonid).

95 -