Page 113 - Thắm Dò Vũ Trụ

Cũng cần nhớ rằng khi quan sát nhật thực, bạn phải nhìn qua tấm
kính đã bôi đen, không nên nhìn trực tiếp bằng mắt thường. Nếu nh'm
trực tiếp, mắt bạn sẽ giống như chiếc kính hội tụ ánh sáng Mặt tròi. Nhiệt
năng của các tia Mặt tròi rất cao, sẽ gây ra bỏng, thậm chí mù mắt. Tuy
nhiên, ở đúng thòi điểm nhật thực toàn phần, bạn có thể quan sát hiện
tượng kì vĩ này bằng mắt thường.

làm thế nào để dự báo được

nhật thực và nguyệt thực?

Nguyệt thực xảy ra khi Mặt tròi, Trái đất, Mặt trăng gần như thẳng
hàng còn nhật thực xảy ra khi Mặt tròi, Mặt trăng, Trái đất gần nliư
thẳng hàng. Trái đất quay một vòng quanh Mặt tròi hết một năm còn
Mặt trăng quay quanh Trái đất một vòng hết một tháng âm lịch, ở trên
Trái đất ta lại nhìn thấy Mặt trời chuyển động quanh Trái đất theo một
quỹ đạo là hoàng đạo, còn Mặt trăng chuyển động theo quỹ đạo là bạch
đạo. Nếu hai mặt phẳng hoàng đạo và bạch đạo trùng nhau thì nhật thực
và nguyệt thực sẽ xảy ra liên tục. Nhưng chúng lại không trùng nhau,
trên thiên cầu, chúng cắt nhau dưói một góc 5 độ 9 phút và cắt nhau tại
hai giao điểm, chỉ khi Mặt tròi và Mặt trăng ở gần một trong hai giao
điểm này thì bộ ba này mói có thể thẳng hàng hay gần như thẳng hàng,
lúc đó mói có thể xây ra nguyệt thực và nhật thực còn nếu cách xa hai
giao điểm này thì khó có điều kiện để xảy ra nguyệt thực và nlaật thực.
Hai giao điểm này thay đổi vị trí sau mỗi một chu kì chuyển động
quarứi Trái đất nên đường thẳng nối hai giao điểm này đi qua tâm Trái
đất sẽ xoay dần sau mỗi chu kì chuyển động của Mặt trăng và Mặt tròi
quanh Trái đất. Ngưòi ta tính rằng đường thẳng trên xoay một vòng hết
6585 ngày 8 giờ. Tức là sau 6585 ngày 8 giờ thì hiện tuợng nhật thực và
nguyệt thực đã xảy ra sẽ lặp lại y như lần trưóc, chỉ khác là địa điểm nhìn
thấy nó trên Trái đất sê thay đổi.
Hiện nay lí thuyết chuyển động của Trái đất và Mặt trăng đã được
tính toán rất chính xác. Các nhà thiên văn đã tính toán lại và dự báo tiếp
những lần xảy ra nguyệt thực và nliật thực trong quá khứ cũng như

13 -