Page 94 - Tâm Lý Và Sinh Lý

con ngưòi. Thế nhưng, năng lực học
tập và tốc độ tiến bộ của bé em thật
đáng kứih ngạc, không một động vật
nào bì kịp.
Nhìn bề ngoài, trẻ mói lọt lòng
phần lớn thòi gian chỉ ngủ, bú và khóc;
thế nhưng những phương pháp thực
nghiệm mói cho chúng ta hay, trẻ rủiỏ
phản ứng vói xung quanh phong phú
hơn chúng ta vẫn nghĩ rất nhiều.
Chẳng hạn, trẻ mói sinh, sau 1-2 ngày
có thể phân biệt được mùi vị. Các em rất thích vị ngọt, không ưa vị mặn,
đắng hoặc những thứ nhạt nhẽo vô vị. Đương nhiên, các em thích nhất
vẫn là sữa mẹ. Sau mấy ngày chăm bẵm, năng lực phân biệt về mùi của
trẻ sơ sinh phát triển rất nhanh. Khi bé ngửi thấy mùi thơm, tim bé đập
chậm lại, bé thở nhẹ hon, chứng tỏ bé thích thú và chú ý; còn nếu ngửi
thấy mùi chua thì quay mặt đi, tim đập nhanh và thở mau hơn, chứng tỏ
bé không ưa. Không rrhững thế, qua thực nghiệm còn cho thấy, hầu như
tất cả trẻ sơ sứih đều quay đầu về phía miếng vải có thấm sữa mẹ của bé
chứ không quay đầu về phía miếng vải có thẫm sữa của ngưòi khác. Sự
phân biệt mùi vị của bé tinh vi đến mức ấy thật quả làm cho ngưòi khác
kinh ngạc. Sự phát triển thúrh giác của trẻ mói sinh cũng rất nhanh.
Những đứa trẻ mói lọt lòng, chỉ sau vài ba ngày, hễ nghe thấy một âm
thanh gì đó là ngừng bú, tỏ ra chú ý, sau khi âm thanh đó lặp đi lặp lại
một số lần, bé không chú ý nữa và lại tiếp tục bú; thế nhưng nếu lại có
một âm tharửi hoi khác chút ít, bé lại ngừng bú và theo dõi.
Nhưng điều thú vị nhất vẫn là sự phát triển về thị giác của trẻ. Trẻ 1
tháng nằm trong nôi đã biết chăm chú nhìn vào đồ vật cuốn hút bé, treo
ở phía trên. Lúc được 2 tháng, bé đã nắm tay nhằm đấm vào vật đó. Lúc
5 tháng tuổi, bé chìa bàn tay bé bỏng nắm bắt được vật thể.
Nhà tâm lý học Thuỵ Sĩ Piaget cho rằng, có hay không có khái niệm
về "tính thường hằng của vật thể" chính là một tiêu chí quan trọng của
trình độ tri giác của trẻ. Vậy "từih thường hằng của vật thể" là gì? Nói ví
dụ, đối vói trẻ 8 tháng tuổi, nếu ta lấy một miếng vải che kín một đồ choi,
bé sẽ lập tức thôi không chú ý, chẳng lấy làm lạ mà cũng chẳng băn
khoăn, tựa như không mong kiếm tìm đồ choi đó, y như thể không có nó

< 94 >