Page 96 - Tâm Lý Và Sinh Lý

Khi trẻ dần dần khôn lớn, các em
được sống trong tập thể và trong xã hội,
nhất là sau khi các em đã có nhận thức
nhất đứứi về sự tồn tại và quy luật của sự
vật khách quan, quan niệm "mình là
trung tâm" ấy sẽ dần dần được biến đổi
và được khắc phục. Lúc này các em biết
đặt mình vào vị trí thích đáng của tập thể,
của ngưòi khác, hiểu được cần phải tôn
trọng và thích ứng vói sự vật khách quan
và hoàn cảnh khách quan như thế nào.
Thế nhưng, liệu có phải tất cả mọi ngưòi về sau đều tránh được
không xem "nùnh là trung tâm" không? Các nhà tâm lý học nhận định
rằng, nếu như lúc nhỏ không được giáo dục cẩn thận, lớn lên hiện tưọng
này vẫn có thể xảy ra. Ngưòi xem "mmh là trung tâm", trong việc đối
rửiân xử thế, thường lấy nhu cầu và hứng thú của mình làm trung tâm
chỉ quan tâm thu vén cho mình, không nghĩ đến cảnh ngộ ngưòi khác
hoặc đứng ở địa vị ngưòi khác để xử lý mọi mối quan hệ xã hội. Khi nhận
thức và giải quyết vấn đề, ngưòi xem "mình là trung tâm" luôn luôn xuất
phát từ kinh nghiệm của mình, từ cách suy nghĩ của riêng mình. Nếu cứ
đà này phát triển, loại ngưòi này sẽ trở thành kẻ tự tư tự lọi, cá nhân, ích
kỷ. Nét tứứi cách xem "mình là trung tâm" phần lớn được nuôi dưỡng
ngay từ lúc bé. Một ngưòi, ngay từ lúc nhỏ đã đưọc cha mẹ cưng chiều,
đòi gì được nấy, mọi người hình như vây quanh một mình mình, lón lên
dần dần sẽ trở thành tâm lý "ông tướng", chẳng coi ai ra gì. Loại ngưòi
này ra ngoài xã hội thường đárửi giá mình quá cao, hợm mình hợm mẩy,
kênh kiệu, mè nheo, hạch sách, động nói là "Tớ đã bảo...", "Tớ biết mà...",
"Theo ý tớ...", v.v... khiến cho người nghe có cảm giác đây là một con
ngưòi tự cao tự đại, rất khó chịu. Rõ ràng, loại ngưòi này rất ít khi tiếp
cận chân lý và rất ít được mọi ngưòi yêu mến.
Các nhà tâm lý học phát hiện, nét tính cách "mình là trung tâm", trong
đại đa số trường họp, đều không có lọi cho việc hoàn thành nhiệm vụ đưọc
giao. Các nhà tâm lý học Mỹ đã làm một thực nghiệm như sau: lấy 3 sọi dây
gai và 3 hòn bi có thông lỗ. Luồn mỗi sọi dây vào lỗ của một hòn bi, đoạn
thắt nút đầu dây cho hòn bi khỏi tụt ra. Rồi lại thả từng hòn bi một qua
miệng vào trong một cái chai, đầu dây không bị thắt nút vẫn ở bên ngoài.

< 96 >