Page 144 - Quan Hệ Bang Giao Và Những Sứ Thần Tiêu Biểu
P. 144
]
Ọ u a n lìc han^ ^ia o rà <(íc sứ thần liin i hièu... 145
II, Nxb Giáo dục, H. 1998, tr 5) và Lịch triều hiến chương loại
chí (phần Bang giao chí) đều chép rõ: "Mùa xuân, tháng
Giêng, ngày 25 vua sai sứ sang nước Minh. Hình bộ Tả thị
lang Nguyễn Duy Trinh, Lễ khoa Đô cấp sự trung Lê Lan
Hĩnh, Thượng bảo Thiếu khanh Nguyễn Nho Tông sang tạ
ơn cúng tế"...
v ề tên gọi Lê Lan Hình, sách Đại Việt sìt ký toàn thư và
Cương mục còn ghi rõ: Người xã cổ Đô, huyện Tân Phong,
đỗ Đồng Tiến sĩ khoa Giáp Thìn (1484) năm Hồng Đức;
nguyên trước họ Nguyễn, tên là Sư Mạnh, sau được ban
quốc tính (họ Lê).
Theo ghi chép của Đại Nam nhất thống chí thì Nguyễn
Sư Mạnh là người tài cao, học rộng, kiến thức quảng bác,
uyên thâm mà câu chuyện đi sứ kể dưới đây là một minh
chứng. Sự nghiệp văn chương của ông tuy bị thất truyền,
nhưng từ nhiều thế kỷ qua, nhân dân ta vẫn tôn thờ và
ngưỡng mộ tài năng đức độ của ông, coi ông là tấm gương
lớn để noi theo.
Thời ấy, giữa hai nước Đại Việt và Trung Hoa có nhiều
bất hoà. Nguyễn Sư Mạnh vốn là người biết nhiều, hiểu
rộng, được vua Lê cử đi sứ Trung Quốc vào năm 1500. Có
nhiều giai thoại về chuyến đi sứ này, được dòng họ Nguyễn
truyền tụng và ghi vào tộc phả. Khi vào yết kiến vua Minh,
không biết vô tình hay hữu ý, Nguyễn Sư Mạnh không cài
khuy áo, để hở cả bụng. Vua Minh giận dữ, cho là sứ thần
nước Nam thất lễ, hạch tội khi quân, định trục xuất về nước.
Nguyễn Sư Mạnh quỳ tâu rằng: “Vì đường sá xa xôi, bụng
thần đầy chữ, nhiều ngày đi đường âm u, ẩm ữởt, sỢ khú
mất chữ thánh hiền, thần xin được phanh áo ra hong, mong
nhà vua đại xá”.
