Page 235 - Ôn Luyện Thi THPT Quốc Gia Môn Văn

nhặt - Kim Lân) và nhân vật người đàn bà hàng chài {Chiếc thuyền ngoài xa -
Nguyễn Minh Châu).

GỢI Ý LÀM BÀI

I. Phần đọc hiểu
1. Yêu cầu chung
- Có kĩ năng đọc hiểu văn bản.

- Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc.
2. Yêu cầu cụ thể

Câu 1. Các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn thơ là: Miêu tả,
tự sự và biểu cảm.
Câu 2. Biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong hai câu thơ. Tiếng Việt
được so sánh với đất cày, lụa, tơ... Điều đáng lưu ý là cái đưa ra để so sánh đều
là những sự vật gắn liền với cuộc sống của người dân Việt, cư dân nông nghiệp
lúa nước; gắn với nếp sống thanh bình ngàn đời của dân tộc với các hoạt động
gieo trồng, thu hái, tầm tang canh cửi, dệt lụa nhuộm màu... quen thuộc của
người lao động chốn thôn quê. Cách so sánh khiến ý thơ trở nên gợi hình, gợi
cảm: tiếng Việt gắn với thôn quê, gần gũi với người quê, tình quê, mang đậm
dáng dấp và linh hồn quê hương Việt Nam, giản dị, thuần hậu mà tinh tế và giàu
chất thơ.
Có thể đưa ra những so sánh tương tự để thấy được nét đặc sắc của biện
pháp nghệ thuật này; chẳng hạn những câu thơ của Chế Lan Viên trong Tiếng hát
con tàu:

“Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ
Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa
Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa ”
Câu 3. Đoạn thơ đã thể hiện những tình cảm chân thành của nhà thơ với
tiếng Việt. Đó là tình yêu và cảm xúc tự hào về vẻ đẹp của tiếng Việt. Trong cảm
nhận của nhà thơ, tiếng Việt rất gần gũi, thân thương; đó là tiếng nói của nhân
dân ta từ xưa, mang theo cả bề dày của lịch sử văn hóa dân tộc.

235