Page 29 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

3 0 N I, ir/ig Tra n g nguyên <ỉăc

ba mà cũng là khoa đầu tiên lấy đỗ Tam khôi. Như vậy
ông ngliiễm nhiên là Tam khôi thứ nhất trong lịch sử
thi cử đời Trần mà cũng là người đỗ Trạng nguyên đầu
tiên và sớm nhất, trẻ nhất của nền khoa cử nước nhà.

“Thông minh vốn sẵn tính trời”
Nguyễn Hiền là người rất thông minh, có trí nhớ
tuyệt vời, Uiủa nhỏ đã được gọi là thần đồng, đọc đâu
nhớ đấy, học một biết mười... có tài ứng biến trong
mọi tình huống, nhất là đối thoại với các sứ thần nước
ngoài. Tương truyền có nhiều câu đố hiểm hóc của các
sứ thần Mông cổ, Trung Quốc, cả triều đình lúng túng,
nhưng Nguyễn Hiền đã lập tức giảng giải được hết, làm
cho vua quan ngoại bang phải kỉnh ngạc, kính nể.
Chính ông đã góp phần tạo điều kiện kéo dài thời gian
hoà hoãn để nhà Trần chuẩn bị kháng chiến. Tiếc rằng
ông mất quá sớm.
Hồi mới lên bảy tuổi, trạng Hiền thường hay chơi
nặn đất với bọn trẻ con.
Một lần trạng nặn con voi đất, rồỉ lấy bốn con cua
để vào bốn chân, lấy đỉa làm vòi, lấy bướm làm tai
thành ra voi đất cũng cử động được, khiến bọn trẻ vui
thích reo hò ầm ĩ. Chợt một ông quan đỉ qua đứng lại
xem và hỏi chuyện Hiền. Thấy Hiền khéo léo lại láu
lĩnh, ông quan liền đọc bỡn một câu;
Đồng tử ngũ lục nhân, vô như nhĩ xảol

Nghĩa là; Bọn trẻ năm sáu đứa, không đứa nào
khéo bằng mày.

Trạng thấy vậy, hỏi ông quan rằng: ‘Trước hết xin
ông cho biết ông làm chức quan ^ ? ”. Quan nói: ‘Ta là