Page 25 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

26 ỉỉhững Trang nguyên (ỉãc lyiit...

đỗ, Ông được vua ban quốc tính (họ Trần), làm quan
tới chức Bộc xạ, khỉ mất, Quán Quang được tặng hàm
Đại tư không. Song bởi có công đức với quê hương bản
quán, Quán Quang còn được người đời ữuyền tụng
nhiều câu chuyện về cuộc đời ông.

“Thần đồng” học lỏm
Trong cuốn Văn hiến Kinh Bắc, có truyện kể về
Nguyễn Quan Quang như sau: ông sinh trong một gia
đùứi nghèo kliông có tiền gạo tlieo học, lúc bé thường
phải lân la ngoài cửa lớp nghe tliầy dạy bọn học trò trong
làng học sách Tam tự kứih, rồi ngồi ngay trước sân dùng
gạch non viết chữ xuống nền gạch. Một hôm tan học,
thầy chợt để ý thấy sân nhà có nhiều chữ, nét chữ như
phượng múa rồng bay. Thầy kinh ngạc nói rằng: “Đây
mới clúnh là trò giỏi!”. Nói rồi, thầy gọi Quan Quang đến
và cho vào học.
Quan Quang nổi tiếng thông minh học một biết
mười. Chẳng bao lâu, ông đã lầu thông kinh sử, ứng
khẩu thành thơ, luận bàn việc đời thông thái uyên thâm.
Gặp khoa thi Hương, ông ứng thi đậu Giải nguyên. Đến
thi Hội lại đậu Hội nguyên, khi vua Trần Thái Tông mở
khoa thi Đại Tỷ tliủ sĩ, ông đậu E)ệ nhất giáp Tiến sĩ cập
đệ đệ nhất daitii (Trạng nguyên).
Người đương thời cũng như người đời sau đều gọi
ông là “ông Tam nguyên”.

Chỉ một hành động mà làm tướng giặc tái mặt

Sau khỉ vinh quy bái tổ, ông vào chầu vua để được ra
xuất chính. Bấy giờ quân xâm lược Mòng cổ tiến đến