Page 196 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam
P. 196
... tro/ijj lich sử V iit ^ a m 1 9 7
Theo sách Đại Việt thông sử trong Lê Quý Đôn
toàn tập - tập 3 - (NXB KHXH - HN 1978) ở phần chú
thích trang 347 cho biết: Toàn thư chép ngày 10 tháng
12 năm 1586, Giáp Trừng về hưu. “Khi Giáp Trừng đã
về quê nhà làng Kế Hương, Mậu Hợp tưởng nhớ, lại
triệu vào kỉnh sư, nhưng Giáp Trừng tạm đến liền xin
về ngay, rồi qua đời”.
Ông về ■ ngliỉ hưu không được bao lâu thì mất,
tháng 12/1586, tại quê hương làng Dĩnh Kế, thọ 70
tuổi. Mộ ông đitợc đặt tại núi Kế, dân quen gọi là núi
ông Trạng. Các dấu vết về giếng ông Trạng, chân ông
Trạng, miếu ông Trạng vẫn còn mãi đến sau này.
Cảm phục trước tấm gương đức độ, lòng yêu nước
thương dân của ông một người bạn đồng triều là E)ỗ
Uông (1523-?) tước Thông Quận công, hiệu Độn Phu,
người xã Đoàn Lâm huyện Gia Phúc, đỗ Bảng nhãn
năm Quang Bảo 2 (1556) đời Mạc Phúc Nguyên, làm
quan đến Thượng thư bộ Lại. đã lềưn bài văn tế khí
ông mất như sau:
"Kính thay! Tôn ông!
Đức hạnh ôn hoà, đạo học uyên bác. Cung bậc
nguyên ăm chuông vàng, vật báu thuần kim chất phác.
Bậc đại bút đã từng soạn biên sách ở ván chương,
lòng ngay thẳng htện nơi học thức khi làm việc.
Khí đáng đài sánh nghiêm như tuyết mùa đông,
gió mùa xuân. Lúc ngồi ở lăng miếu, sừng sững tựa
Thái sơn kiều nhạc.
Trạng Kế đứng đầu tể tướng, vinh dự thay Nam
Bang. Giáp Tuyên phủ lời gọi ấy vang dậy vùng Mạc
Bắc.