Page 194 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

... tron^ lừ k sử V iit ì^am 1 95

chỉnh lại phong khí của nhà nước. Đến lúc ấy sẽ về
hưu cũng chưa muộn”. (Sđd - tr. 347).

Ông thường ước ao điíỢc về nghỉ, bỗng một đêm
mơ thấy được chọn về hưu, ông bèn làm bài biểu tạ ơn
vua bằng một đôi câu đối:
ư kính ư trung duy cầu thiền đạo sở chỉ chi địa
Nhi tác nhi túc nguyên an đế lực hà hữu chi thiên
Nghĩa là:

Vốn kính vốn trung dạy xỉn thánh đạo cho về nghỉ
Làm việc nghỉ việc mong cho nhà vua luôn được
dồi dào sức sống.
Ngày 9 tháng 9, Giáp Trừng lại dâng biểu xin về
hưu trí. Mậu HỢp vẫn cố lưu không cho về.
Tháng 11 năm 1586, Giáp Trừng lại dâng sớ xin
trí sĩ, lời lẽ rất là khẩn thiết. Mậu HỢp bất đắc dĩ nghe
theo. Năm ấy ông đã 70 tuổi, ông đưỢc ca ngợi:
Từ bút văn tôn danh lưỡng guốc
Hoa triền thọ diệu huyễn tam tôn

Nghĩa là:
Văn chương tài giỏi tiếng vang hai nước
Tuổi như sao thọ sáng chiếu trong hàng tam công'
Trạng nguyên Giáp Hải, khi làm quan chính trực,
thanh liêm, được nhà vua sủng ál tin dùng, các bạn
đồng triều kính phục. Thời gian làm quan của ông
trước sau 5 lần giữ chức Thượng thií, ba lần giữ chức

Dần theo Phan Huy Chú - Lịch triều hiển chương loại chi - tập I.
NXB Sư học- HN 1960, trang 211.