Page 144 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

... trong lich sử V iỉt N am 145

“Quan lại ứiất đức, việc ăn hối lộ được đưa ra ánh
sáng ứiì thói tham lam không thể phát ữiển mãl
được...”

Vũ Kiệt cũng chỉ ra nguyên nhân có tính chất rất
chung của cál xấu ở con người:

“Con người sinh ra không thể không có sự ham
muốn, nếu con người không làm chủ được sự ham
muốn ấy thì sẽ sinh ra rối loạn”.

Và trong điều kiện lúc bấy giờ:
“Vả lại gần đây, trong thời Thái Hòa Diên Minh trị
vì, con người sống lâu trong thời bình, nên có phần sơ
suất về mạng lưới ngăn cấm trong đời sống hàng ngày.
Trong khỉ lỀưn việc công thì thường quan hệ tới việc
quà cáp, tết nhất, dùng của đút lót làm lễ vật hềmg
ngày, giầy dép quần áo diêm dúa. tiêu pha hoang phí,
tệ tham nhũng tích tụ thành thói quen, đỉềm nhiên cho
đó là việc thường...”

Vũ Kiệt vạch ra những cách khắc phục:
‘Thần thấy tuy bệ hạ nghiêm khắc trong việc tra
xét kẻ giEui, tín cẩn biểu dương người tốt nhưng chưa
vạch trần bộ mặt của đám tiểu nhân được...”
“Thần thấy trong Kinh lễ có câu: “Đại thần giữ
phép, tiểu thần sẽ liêm chính” là có ý nói những vỉệc
làm của qucUi cấp cao thực để cho cấp dưới xem xét và
noi theo...”
“Lấy lý mà nói thì bọn tiểu lại, bọm trộm cướp còn
tự thay đổl trước sự giao hóa của quan lệnh trong ấp,
huống hồ thuộc lại đối với các bậc quan trên”.
Một trong những chỗ cần khắc phục chính đó là hệ