Page 161 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam
P. 161
ỉ
. .Những nhà báo học nối tiếng trong lịch sủ Việt Nam 163
nước đối với tấm lòng son sắt của ông.
Tôi thấy bậc sĩ plui dny lý ấy nhiền khi cĩmg nặng về
cảm tính. Thăm đồng bằng sông cửn Long, ông nhìn
Đồng Tháp Mười đẹp nhất là hoa súng chứ không phải
hoa sen, và nói ra ý nghĩ của mình. Dường như mải say
sưa, ông quên kluiấy hai câu lục bát đã đi vào kho tàng
ca dao Việt Nam: Tháp Mười đẹp nhất... Trong bối cảnh
những năm 80, ý kiến ông không khỏi gợi nên phản ứng
chính đáng của nhiềư bạn đọc.
Con ngtíời tự nhận là sĩ phu ấy không cố chấp như
các bậc sĩ thời xưa, mà say siía với cái mới, nhạy bén với
cái mới, sẵn sàng tiếp nhận ý kiến khác với mình. Tôi
mơ hồ cảm thấy, trong bối cảnh xã hội nào đó. phát biểu
cái mới quá sớm so với thời điểm lịch sử tối ưu, ít khi
được số đòng chấp nhận, và vì vậy có thể mang lại sự
phiền toái cho con ngiíời có suy nghĩ mới quá sớm.
Nguyễn Khắc Viện là một trường hỢp.
Tôi có dịp hỏi một nhà báo, vốn là bạn vong niên
của Nguyễn, được ông quý và tiìng viết cả một cuốn sách
về Nguvễn sau khi ông qua đời: “Theo anh, đâu là đặc
điểm lớn nhất trong nhân cách Nguyễn Kliắc Viện?”.
Anh không trả lời thẳng, chỉ nói: “Tôi quaji sát thấy, về
cuối đời, ông già ấy hay nhìn về tương lai, hay nghĩ, hay
nói về tiíơng lai”. Có phải vì vậy mà ông già dành những
năm tháng cuối đời cho sự nghiệp nghiên cứu và thực
nghiệm tâm lý học và tâm bệnh học con trẻ?
Tám nníơi năm nhìn lại. Nguyễn Khắc Viện viết, con
đường tôi đi có những bước rõ ràng: Tham gia gỉải
phóng dân tộc, tham gia cuộc đấu tranh dân chủ hoá,
tham gia vào khoa học con người, khoa học nhân văn.