Page 260 - Bài Văn Mẫu
P. 260
ĩ p*
V ^
Sự giằng xé trong tâm trạng Trương Ba được tác giả vỏ kịch thể hiện tự
nhiên, sinh động và chân thật. Muốn thoát khỏi tình huống khó xử và khó chịu
nhự thế này, Trương Ba chỉ còn một cách là chấp nhận cái chết vĩnh viễn.
Ông muốn Đế Thích trả lại thân xác cho anh hàng thịt để phần hồn sẽ sống
hoà thuận với thân xác anh ta, để vỢ anh ta không còn phải sống trong cảnh
goá chồng thật đáng thương. Trong khi Đế Thích đang phân vân hỏi nếu làm
như vậy thì hồn Trương Ba sẽ trú ở đâu, Trương Ba đã trả lời dứt khoát: ở đâu
cũng được chứ không ở đây nữa. Nếu õng không giúp, tôi sẽ... tôi sẽ... nhảy
xuống sông hay đâm một nhát dao vào cổ, lúc đó thì hồn tôi chẳng còn, xác
anh hàng thịt cũng mất... Mâu thuẫn kịch được đẩy lên cao hơn với chi tiết cu
Tị con chị Lụa hàng xóm sắp chết. Cu Tị là bạn thân của cái Gái cháu nội ông
Trương Ba. Đế Thích nhân cơ hội này để nghị Trương Ba nhập hồn vào xác cu
Tị. Trương Ba suy nghĩ rất nhanh, hình dung rất nhanh về hậu quả của sự việc
đó để rồi từ chối, bởi những rắc rối mà ông đang phải chịu đựng đã khiến ông
vô cùng khổ sở, khổ sỏ hơn là chết.
Thương Trương Ba, con người hiền lành, đôn hậu và không muốn mất
người bạn cờ tri âm tri kĩ nên Đế Thích vẫn cô' gắng thuyết phục, nhưng
Trương Ba khăng khăng không đổi ý: Tôi đã nghĩ kĩ... Tôi không nhập vào hình
thù ai nữa I Tôi đã chết rồi, hãy để tôi chết hẳn! Hành động trả lại thân xác
cho anh hàng thịt của Trương Ba là hành động đúng đắn, dũng cảm và hợp
đạo lí. Điều đó khẳng định rằng: Một linh hồn dù tốt đẹp đến đâu nhưng phải
trú ngụ trong một thể xác khác thì cũng không thể nào thấy thoải mái vì mặc
cảm giả dối. Sống như thế thì không phải là sống theo đúng ý nghĩa của từ
này mà chỉ là sự tồn tại đơn thuần mà thôi. Trương Ba chết nhưng linh hồn tốt
đẹp của ông sẽ sống mãi trong tình yêu mến và nỗi tiếc nhớ của gia đình, bạn
bè, làng xóm. Chết nhưng lại là vẫn sống.
Đoạn trích Hồn Trương Ba, da hàng thịttậọ trung cao độ tính chất triết lí và
tư tưỏng nhân văn của vở kịch có nguồn gốc dân gian này. Lưu Quang Vũ đã
đưa vào vở kịch quan niệm đúng đắn về cách sống; Trước hết, mình hãy là
minh. Cuộc sống của cá nhân chỉ thực sự có ý nghĩa khi biết sống vì niềm vui
và hạnh phúc của mọi người, vì sự tốt đẹp của cuộc đời. Tư tưởng triết lí về
con người của Lưu Quang Vũ vừa biện chứng vừa lạc quan, cao thượng. Tất
cả những điều đó được thể hiện bằng tài năng sáng tạo hiếm có của tác giả
khiến vở kịch có sức cuốn hút lạ thường đối với khán giả. Lưu Quang Vũ xứng
đáng là nhà biên kịch xuất sắc của sân khấu Việt Nam hiện đại.
259