Page 197 - Bài Văn Mẫu
P. 197
Rừng xà nu được tác giả sáng tác vào khoảng giữa năm 1965, khi cuộc đối
đầu giữa nhân dân miền Nam với bè lũ Mĩ - nguỵ đã bước vào giai đoạn gay
go, ác liệt. Với giá trị nội dung và nghệ thuật rất cao, truyện ngắn này được
đánh giá là một điểm son trong văn học cách mạng miền Nam. Truyện phản
ánh nỗi đau riêng ghê gớm của một con người và nỗi đau chung lớn lao của
xóm làng, dân tộc, đã khiến Tnú và dân làng Xô Man vùng lên tiêu diệt giặc
để tự cứu mình, góp phần giải phóng quê hương, đất nước. Qua đó, tác giả
thể hiện ý chí bất khuất, tinh thần chiến đấu dũng cảm của đồng bào Tây
Nguyên và con đường cách mạng tất yếu của dân tộc ta trong công cuộc
kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
Cốt truyện của Rừng xà nu được tạo dựng trên hai câu chuyện đan cài
chặt chẽ vào nhau: cuộc đời Tnú và cuộc nổi dậy của dân làng Xô Man.
Điều đáng chú ý là tác giả đã xây dựng thành công một số hinh tượng nhân
vật đại diện cho các thế hệ dân làng Xô Man nối tiếp nhau trong cuộc chiến
đấu chống quân thù; từ cụ Mết đến Tnú, Mai, đến Dít, Heng... Thiên nhiên
Tây Nguyên hùng vĩ kết tụ trong hình tượng rừng xà nu, cây xà nu với vẻ đẹp
và sức sống tiêu biểu cho mảnh đất và con người nơi đây.
Chọn rừng xà nu làm bối cảnh cho câu chuyện, nhà văn đã tạo được
không khí rất Tây Nguyên bởi giữa cây và người có những nét tương đồng kì
lạ. Theo tác giả, xà nu là loại cây hùng vĩ và cao thượng, man dại và trong
sạch... vừa thanh nhã vừa rắn rỏi... tưởng như đã sống tự ngàn đời, còn sống
đến ngàn đời sau...
Đúng như vậy! Cây xà nu gắn bó mật thiết với cuộc sống vật chất và tinh
thần của dân làng Xô Man. Khi đi vào tác phẩm, cây xà nu không những trở
thành biểu tượng cuộc đời của họ mà còn là hình ảnh tượng trưng cho những
phẩm chất tốt đẹp của đồng bào Tây Nguyên.
Mở đầu tác phẩm, người đọc đã bị cuốn hút vào khung cảnh rừng xà nu
ngày ngày bị bom đạn quân thù tàn phá dữ dội nhưng vẫn tràn đầy sức sống.
Với sự quan sát tỉ mỉ, cảm nhận tinh tế và ngòi bút tài hoa, Nguyễn Trung
Thành đã viết nên những câu văn đẹp lạ thường gây ấn tượng sâu đậm trong
lòng người đọc:
Làng ở trong tầm đại bác của đồn giặc. Chúng nó bắn, đã thành lệ, mỗi
ngày hai lẩn, hoặc buổi sáng sớm và xế chiểu, hoặc đứng bóng và sẩm tối,
hoặc nữa đêm và trở gà gáy... Hầu hết đạn đại bác đều rơi vào ngọn đồi xà nu
cạnh con nước lớn. Cả rừng xà nu hàng vạn cây không có cây nào không bị
196