Page 199 - Bài Văn Mẫu
P. 199
'Oi
nào không bị thương. Nỗi đau đớn bởi bom đạn Mĩ gây ra cho mỗi lứa xà nu
một khác. Tác giả quan sát tỉ mỉ và miêu tả rất cụ thể với cảm xúc xót xa pha
lẫn tự hào: Có những cây bị chặt đứt ngang nửa thân mình, đổ ào ào như một
trận bão. ở chỗ vết thương, nhựa ứa ra, tràn trề, thơm ngào ngạt, long lanh
nắng hè gay gắt, rồi dần dần bầm lại, đen và đặc quyện thành từng cục máu
lớn... Có những cây con vừa lởn ngang tầm ngực người lại bị đại bác chặt đứt
làm đôi. ở những cây đó, nhựa còn trong, chất dầu còn loãng, vết thưong
không lành được, cứ loét mãi ra, năm mười hôm thì cây chết. Nhưng cũng có
những cây vượt lên được cao hơn đầu người, cành lá sum sê như những con
chìm đã đủ lông mao, lông vũ... vết thương của chúng chóng lành như trên
một thân thể cường tráng. Như vậy, hình ảnh rừng xà nu đã phản ánh đau
thương mà đồng bào các dân tộc Tây Nguyên phải chịu đựng trong cuộc
chiến đấu một mất một còn với kẻ thù xâm lược.
Tuy nhiên, khi tả rừng xà nu bị tàn phá dữ dội, cảm hứng của tác giả không
phải là cảm hứng đau thương. Đạn đại bác của kẻ thù có thể tàn phá rừng xà
nu nhưng không thể nào huỷ diệt được sự sống. Sự sống luôn mạnh hơn cái
chết; Trong rừng ít có loại cây sinh sôi nảy nở khoẻ như vậy. Cạnh một cây xà
nu mới ngã gục, đã có bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh rờn, hình nhọn
mũi tên lao thẳng lên bầu trời. Cũng có ft loại cây ham ánh sáng mặt trời đến
thế. Nó phóng lên rất nhanh để tiếp lấy ánh nắng... Cứ thế, các thế hệ xà nu
giống như những điệp khúc xanh, ngân vang bất tận trong tâm hồn người đọc.
Ngòi bút của Nguyễn Trung Thành tha thiết ngợi ca vẻ đẹp thiên nhiên và sự
sống bất diệt. Đấy là điều chủ yếu làm nên chất nhân văn sâu đậm trong thiên
truyện ngắn này.
Tác giả đã khai thác triệt để thê' mạnh của phép tu từ nhân hoá để miêu
tả rừng xà nu. Cây xà nu được nói đến như con người. Hình ảnh rừng xà nu
ưỡn tấm ngực lớn của mình ra, che chở cho làng mang ý nghĩa ẩn dụ về thiên
nhiên Tây Nguyên như một người mẹ hiền che chở cho những con người
dũng cảm, kiên cường chiến đấu bảo vệ quê hương, đất nước.
Rừng xà nu không chỉ là biểu tượng cho dân làng Xô Man bất khuất mà
nhà văn còn đem đến cho nó một ý nghĩa rộng lớn hơn nhiều. Cũng như
trước đây, nhà văn đã từ cuộc chiến đấu của dân làng Kông Hoa chống
Pháp để khái quát về sự đứng lên của cả đất nước. Rừng xà nu do đó vừa là
biểu tượng cho phẩm chất kiên cường, anh dũng của đồng bào Tây Nguyên,
đồng bào miền Nam, vừa là biểu tượng cho cả dân tộc Việt Nam anh hùng
trong các cuộc kháng chiến chống đế quốc, thực dân xâm lược.
198