Page 153 - Những bài Làm Văn 12
P. 153
Bên cạnh những nét vẽ trải ra theo chiều rộng, trong bức tranh kháng
chiến bằng thơ này còn có những nét vẽ theo chiều cao. Ánh sao đầu súng
bạn cùng mũ nan là một nét vẽ như thế. Ánh sao trước hết là một hình ảnh
thực; bên cạnh đó nó còn là hình ảnh giàu ý nghĩa tượng trưng. Có thể hiểu
ánh sao như ánh sáng của niềm tin, ánh sáng của lí tưởng cách mạng soi
đường dẫn lối cho người chiến sĩ chiến đấu. Ba sự vật: ánh sao, mũi súng,
mũ nan hợp thành một hình tượng khoẻ khoắn, vững chãi về mặt tạo hình,
phản ánh tính chất chính nghĩa của cuộc kháng chiến cũng như tinh thần lạc
quan, tin tưởng vào chiến thắng tất yếu của quân dân ta.
Tuy tả cảnh đêm Việ't Bắc nhưng bức tranh không thiếu các chi tiết nói về
ánh sáng. Bên cạnh ánh sáng xanh cũa sao trời là ánh sáng đỏ của lửa
đuốc, của muôn tàn lửa bay, của đèn pha bật sáng... Hai câu thơ Dân công đỏ
đuổc từng đoàn, Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay vẽ ra một cảnh tượng
rực rỡ và hừng hực khí thế bằng những nét bút gân guốc, mạnh mẽ. Cách
nói thậm xưng bước chân nát đá diễn tả rất ấn tượng sức mạnh đạp bằng mọi
gian khó của những đoàn người trên đường ra hoả tuyến. Những bước chân
dồn dập ấy đã làm cho núi rừng bừng thức. Màn đêm thăm thẳm sương dày
bị xua tan bởi ánh đèn pha, gợi liên tưởng đến chiến thắng đã gần kề trước
mặt. Hình ảnh so sánh trong câu : Đèn pha bật sáng như ngày mai lên thoạt
nghe có vẻ cường điệu nhưng phải so sánh như thế thì nhà thơ mới nói hết
được niềm phấn chấn đang tràn ngập lòng người trước sự lớn mạnh vượt bậc
của quân ■đội ta khi cuộc kháng chiến đang bước vào giai đoạn cuối cùng:
giai đoạn tổng phản công giành thắng lợi:
Tin vui chiến thắng trăm miền
Hoà Bình,^ Tây Bắc, Điện Biên vui về
Vui từ Đồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng...
Tin thắng trận từ khắp các chiến trường trong cả nước dồn dập đổ về
chiến khu Việt Bắc. Những cụm từ vui về, vui từ, vui lên vừa tạo được không
khí phấn chấn, rộn ràng vừa biểu đạt ỷ: chiến khu Việt Bắc chính là đầu não
của cuộc kháng chiến và niềm vui thắng lợi từ khắp nơi dồn tụ về đó, để rồi
từ đó lại toả đi trăm ngả.
Điều đáng chú ý là sự xuất hiện của hàng loạt địa danh. Thơ ca kháng
chiến có nhiều bài nhắc đến tên của những địa phương gắn liền với các sự
152