Page 73 - Nằng Lượng Kì Diệu

Khi tăng nhiệt lên 40°C-150°C, sẽ thấy trên đỉnh tháp cất bay ra các hợp chất
ankan 5, ankan 6, ankan 7, ankan 8, ankan 9, ở nhiệt độ nhất định này chúng sẽ
chuyển sang trạng thái lỏng. Phần dầu lỏng này chính là xăng. Xăng là anh cả trong
gia đình dầu thô. Tiếp tục tăng nhiệt độ lên trên 150“C đến 300®c, trong tháp cất sẽ
bay ra hỗn hợp của các hợp chất ankan 10, ankan 11 đến ankan 15... Hợp chất này
cũng ở dạng lỏng, gọi là dầu hỏa. Dẩu hoả là anh hai trong gia đình dầu thô.

Tiếp tục tăng nhiệt từ 200°c đến 350“C, sẽ thấy bên dưới tháp cất chảy ra một
loại chất lỏng khác - dầu madút. Dầu madút chính là anh ba trong gia đình dầu
thô. Thành phàn của anh ba bao gồm ankan 11 đến ankan 20.

Lại tăng nhiệt độ, bắt đầu từ 300“C, sẽ thấy từ đáy tháp cất chảy ra loại dầu
nặng có điểm sôi rất cao, là anh tư trong gia đình dầu thô. Nó là do các hợp chất

từ ankan 16 đến ankan 45 hợp thành.
Do điểm sôi của dầu nặng rất cao lên đến 400“C vẫn không bay hơi, vì thế
không thể tiếp tục dùng phương pháp tăng nhiệt thông thường để “tách riêng”
dầu thô nữa. Các nhà khoa học áp dụng cách tăng nhiệt giảm áp, vừa giúp tách

dầu nặng ra, vừa lấy được dầu madút, lại còn lấy được nhiều chất hữu dụng như
dầu bôi trơn, paraphin, hắc ín.

Đến đầy chúng ta cơ bản đã nhìn rõ bên trong lẫn bên ngoài của dầu thô, đã
tìm ra các anh em lớn nhỏ trong gia đình chúng. Phần tiếp theo, chúng ta nên căn
cứ theo “tính khí” khác biệt của những anh em này để cho chúng những tác dụng
cụ thể.

Ai đang “uổng dầu’’?

Có người nói, dùng dẩu thô thay than làm nhiên liệu là cuộc cách mạng động
lực lẩn thứ hai. Cầu nói này cũng có ý nghĩa nhất định.

Sự xuất hiện của động cơ chạy bằng hơi là dấu mốc của cuộc cách mạng công

nghiệp lần thứ nhất, nhiên liệu cùa động cơ chạy bằng hơi là than. Vì vậy, trong thời
đại động cơ bằng hơi, than trở thành “hoàng hậu” nhiên liệu một cách xứng đáng.
Năm 1860, nhà phát minh người Pháp Lanuwa, chế ra động cơ hoàn toàn

khác với động cơ chạy bằng hơi. Nó không dựa vào than đốt bên ngoài lò, mà dựa

74