Page 68 - Một Số Phong Tục Tập Quán

dã của Chằn tinh không khỏi bồi hồi như sông lại
trong thuở hồng hoang con người đã đứng lên
tiêu diệt "kẻ thù bô'n chân" để bảo vệ cuộc sông
yên vui của mình. Truyền thuyết kể bằng lòi, lòi
nói có thể bị gia giảm, có thể có người không tin,
nhưng dấu ấn trên mặt đất thì còn đó. Tập tục đổ
huyết vào miệng Chằn tinh thì năm nào cũng
diễn ra. Truyền thuyết và cuộc sông hôm nay cứ
hoà quyện, xoắn xuýt. Truyền thuyết "Sự tích
núi Đá Trắng", chúng tôi vừa lược kể, không
những giải thích hiện tượng tự nhiên, mà còn
giải thích hiện tượng xã hội. Hiện tượng tự nhiên
là quả núi có hình đầu sư tử. Hiện tượng xã hội
là nghi lễ đổ huyết trâu vào khe đá tượng trưng
cho cái mồm của Chằn tinh. Dân gian cứ gọi
chung cho một loại kẻ ác là Chằn tinh. Chằn tinh
trong truyện Thạch Sanh mang hình con trăn.
Chằn tinh ỏ đây mang hình con sư tử. Trong
truyện cổ của người Việt, nàng Tô Thị bồng con
chò chồng mà hoá đá trông chồng ở xứ Lạng {Sự
tích nàng Tô Thị), mẹ con Rồng sau khi thắng
giặc thì "chỗ Rồng Mẹ đáp xuống biến thành vịnh
Hạ Long. Chỗ Rồng Con đáp xuống biến thành
vịnh Bái Tử Long. Đuôi đàn rồng quẫy nước
trắng xoá là biến thành bán đảo Bạch Long Vỉ".

(Sự tích vịnh Hạ Long)

Đồng bào Jrai ở Tây Nguyên còn lưu giữ "Sự
tích Biển Hồ" giải thích hiện tượng tạo sơn trước
đây: trong đất phun lên những dòng nham thạch,

67