Page 229 - Một Số Phong Tục Tập Quán

cảnh, một nơi sinh hoạt cộng đồng. Nhà chùa còn
là trường học của cộng đồng.
Ngày xưa, cộng đồng Khmer không có trường,
việc dạy chữ, dạy ngưòi đều do nhà chùa đảm
nhiệm, ớ chùa, người đi tu được dưỡng tâm,
dưỡng tính được học chữ, học các nghề truyền
thông như điêu khắc, mộc, nề... Nhiều nhà sư trở
thành các nghệ nhân điêu khắc, đặc biệt là điêu
khắc các bức tượng có liên quan đến tôn giáo.
Nhiều người hoàn tục trở thành A-cha trong
phum, so-rốc cố vấn cho cộng đồng khi tiến hành
cưối hỏi, ma chay. Một điều hết sức quan trọng là
người đã qua một thòi gian tu hành trở về vối đòi
thường họ như đã có một chứng chỉ rất đáng tin
về nhân cách và học vấn. Họ được mọi người quý
trọng và nhiều nhà giàu có rất mong có một
chàng rể đã có nhiều năm tu hành ở chùa.
Trước đây và còn cả đến bây giò, nhiều bé trai
khoảng trên dưới 10 tuổi đã được gia đình gửi vào
chùa để học và giúp việc các nhà sư. Một sô" bé
cũng cạo đầu giông như nhà sư nhưng chưa phải
là người tu hành. Khi đưa con vào gửi cho nhà
chùa, gia đình làm cơm dâng cho nhà sư. Giàu thì
vài mâm, nghèo thì chỉ một mâm đủ để vị sư cả
thọ thực trong một buổi. Câu nói thuộc lòng được
một thành viên gia đình nói với các nhà sư là:
Sách chiêm po-ro-cul pô-ras đê-chạ cun, chom-nec
phô-nec so-bec chạ-ân tuc oi kho-nhum pô-rẹ
ca-rạ-na (thịt, máu giao cho nhà sư, còn mắt, da,

228