Page 216 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 216
cũng chẳng ai thích người khác quấy quả. Gạo thóc
và tiền bạc đúng là mang giá trị vật chất. Còn
hạt muôi và mồi lửa chủ yếu là giá trị tinh thần.
Con người còn sông mà trái tim nguội lửa thì mọi
chuyện xem ra đã xong rồi. Còn về hạt muôi, nói
như người Bắc Âu, đó là một thứ trong đó có
chứa cái mênh mông của đại dương, cái sắc trắng
của tuyết và vị mặn của nước mắt. Muôi và lửa
phần nào đã nói lên cái mặn nhạt, ấm lạnh của
tình đòi. Người Kinh cũng vì lẽ ấy mà có câu:
"Đầu năm mua muối". Cũng xin nói thêm rằng,
trong 3 ngày tết và cả ra Giêng nữa, người Kinh
cũng kiêng đi đòi nỢ. Nếu muốn đòi nỢ thì đòi
vào cuôl năm. Trong mấy ngày tết, người Thái
còn kiêng quét nhà, vứt lá bánh xuông gầm sàn
vì sỢ thất lộc. Tình trạng hôn nhân của phụ nữ
Thái (chưa chồng, có chồng, hay chồng đã chết)
đều được thể hiện ở búi tóc. Chính vì thế, búi tóc
phụ nữ lệch về phía nào phải theo quy định của
tập tục không được lộn xộn để người giao tiếp
khác giới biết mà tránh đi những cử chỉ và lòi nói
không phù hỢp.
Người Pu Péo cư trú ở Hà Giang, suốt 3 ngày
tết, chỉ dùng giấy lau bát đũa thay vì rửa bằng
nưóc. Họ quan niệm nếu rửa bát đũa sẽ mưa
nhiều, do đó đất nương bị xói mòn. Thêm nữa, họ
kiêng quét nhà, thậm chí từ mùng bô"n cho đến hết
tết cũng chỉ gom rác vào một góc nhà, tránh đổ ra
ngoài. Bởi lẽ, cũng tương tự như người Kinh, họ tin
nếu quét rác đô đi trong ngày tết thì gia sản sẽ sa
sút, cuộc sốhg sẽ túng thiếu, khó khăn.
215